ض. ( حرف ) نشانه حرف پانزدهم است از الفبای عرب و نام آن ضاد است و در حساب جُمّل آن را به هشتصد دارند و در حساب ترتیبی عربی نماینده عدد پانزده و در فارسی هجده است و آن یکی از دو حرف مختص به عرب است، یعنی «ض » و «ظ»، و در فارسی این حرف نباشد و آن از حروف هفتگانه مستعلیة و شجریّة و مصمتة و روادف و مجهورة و مُطبقة و شمسیة و ناریّة و مرفوعة است. و در عربی بدل ص آید مانند: تیضیض، تیصیص. ومض، ومص. و همچنین آن را بدل ث آرند: تحاض، تحاث. اَضر، اثَر. حضیضی، حثیثی. حض، حث. و نیز به ظ بدل شود چون: بهض، بهظ. و هم به لام، چون: جضد، جلد. هم به شین، چون: تحریض، تحریش. و این حرف منحصر بزبان عرب باشد، و ناطق بالضاد بمعنی عرب است چنانکه در حدیث آمده است که: اَنا افصح ُ من نَطق بالضاد، ای العرب. و در مخرج این حرف اختلافات کثیره است. احمدبن مطرف بن اسحاق مصری لغوی را در تمیز مخرج «ض » از «ظ» رسالتی است. و از ابی عمروبن العلاء آرند که گفته است مخرج «ض » و «ظ» یکی باشد و شیخ بهائی را همین عقیده است و این اختلاف دلیل کند که مخرج این دو حرف بسی بیکدیگر نزدیکست. رجوع به روضات الجنات ص 67 شود.
(حر. )هجدهمین حرف از الفبای فارسی، برابر با عدد ۸٠٠ در حساب ابجد.
هجدهمین حرف الفبای فارسی، ضاد. &delta، در حساب ابجد: «۸۰۰ ».
ض حرف هیجدهم از الفبای فارسی و حرف پانزدهم از الفبای عربی و یکی از حروف صامت. عدد آن در حساب جمل ۸٠٠ است. نام آن ضاد ضاد منقوطه و ضاد معجمه است. این حرف در لغات فارسی نیست و در عربی با گذاشتن پهلوی راست زبان به کناره داخلی دندانهای آسیا و دمیدن نفس تلفظ شود ولی در فارسی مانند ز تلفظ گردد و آن را به صورتهای ذیل نویسند: ض ض مانند: قرض بعض ضابطه مضبوط.
ض هجدهمین حرف در الفبای فارسی و حرف پانزدهم در الفبای عربی است. نام این حرف «ضاد» است. صدای آن در تلفظ فارسی همانند «ز» است ولی در عربی بین دندان های بغل قرار می گیرد.
• الفبای فارسی
• حروف عربی
• زبان گعز
• همه مقاله های خرد
• مقاله های خرد زبان شناختی
هجدهمین حرف از الفبای فارسی و حرف پانزدهم از الفبای عربی (ابتثی) و حرف ۲۶ از حروف ابجدی است، در حساب جمل آن را معادل ۸۰۰ به حساب می آورند، نام آن «ضاد= zâd» است. از نظر آوایی، حرف «ض» همانند «ز، ذ، ظ» نمایندۀ صامتِ لثوی ـ دندانی ـ سایشی واک دار است. این حرف در زبان فارسی نیست و در کلمه های دخیل از عربی به کار می رود. به طور کلی، فارسی زبانان تفاوتی بین حروف «ز، ذ، ض، ظ» قایل نیستند، و همه را به صورت «ز» تلفظ می کنند.
هجدهمین حرف از الفبای فارسی، برابر با عدد ۸۰۰ در حساب ابجد. ضاد در گویش بهاری به معنی چیز.