اسهال

اسهال یک بیماری است که در آن فرد مبتلا حداقل پنج بار در روز مدفوعی روان یا مایع دفع می‌کند. این وضعیت می‌تواند به مدت طولانی ادامه یابد و منجر به کمبود ویتامین D شود که ناشی از از دست دادن مایعات است. نشانه‌های کم‌آبی معمولاً با کاهش کشش طبیعی پوست و تغییرات در شخصیت آغاز می‌شود. این وضعیت ممکن است پیشرفت کند و در موارد حادتر، به کاهش حس، رنگ‌پریدگی، ضربان سریع قلب و کاهش پاسخگویی و هوشیاری منجر شود. با این حال، مدفوع روان بدون آب در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، می‌تواند طبیعی باشد. اصلی‌ترین علت آن، عفونت روده‌ها است. این عفونت ممکن است ناشی از ویروس، باکتری، انگل یا شرایطی باشد که به عنوان اسهال و استفراغ شناخته می‌شود. این آلودگی‌ها معمولاً از طریق غذا یا آب آلوده به مدفوع یا به‌طور مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند که به این بیماری مبتلا است. آن را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: انواع آبکی کوتاه‌مدت، اسهال خونی کوتاه‌مدت و نوع پایدار که اگر بیش از دو هفته ادامه یابد، نامیده می‌شود. آبکی کوتاه‌مدت ممکن است به دلیل آلودگی به وبا ایجاد شود، در حالی که اسهال خونی کوتاه‌مدت که به دیسانتری نیز معروف است، وضعیت دیگری است. همچنین، عوامل غیرعفونی نیز می‌توانند باعث آن شوند. این عوامل شامل پرکاری تیروئید، عدم تحمل لاکتوز، بیماری‌های التهابی روده، مصرف برخی داروها، سندروم روده تحریک‌پذیر و چندین عامل دیگر هستند. در بیشتر موارد، برای شناسایی عامل اصلی نیازی به کشت مدفوع نیست.

لغت نامه دهخدا

اسهال. [ اِ ] ( ع مص ) بزمین نرم رسیدن. ( منتهی الارب ) ( تاج المصادر بیهقی ). || آسانی دادن. || شکم براندن. شکم راندن دارو. ( منتهی الارب ). راندن شکم.جاری شدن شکم. ( غیاث ). شکم براندن به دارو. ( تاج المصادر بیهقی ). شکم نرم کردن: اسهله الدواء. || رانده شدن شکم. ( منتهی الارب ). شکم روش. شکم روه. تردد. بیرون روه. باغچه روک. رانش. رونش. برینش. اختلاف. اطلاق. اطلاق بطن. استفراغ: اسهال و ضعف خوارزمشاه زیاده شد. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 356 ). || داروی اسهال داده شدن. ( منتهی الارب ): اُسهل الرجل ( مجهولاً ). || بیماریی که برنشستن بیش از عادت باشد با روانی مدفوع.
- اسهال افتادن کسی را؛ دچار شکم روش شدن وی: خوارزمشاه برخاست و ضعفش قوی تر شد، چنانکه اسهال افتاد سه بار. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 356 ). گروهی گفتند اسهال قوی افتاد و بمرد. ( تاریخ بیهقی ص 433 ).
- اسهال کردن؛ تولید اسهال: و بعضی داروها که اسهال صفرا کند... و بعضی اسهال سودا کند... وبعضی اسهال بلغم کند. ( ذخیره خوارزمشاهی ).
مؤلف کشاف اصطلاحات الفنون آرد: اسهال، بر وزن اکرام، نزد پزشکان عبارتست از خروج مواد بدن از مجرای روده مستقیم زیاده از مقدار طبیعی و سبب آن بهر عضوی که رسیده باشد اسهال را بدان عضو نسبت دهند، مانند: اسهال روده ئی. اسهال کبدی. اسهال معده ئی. اسهال زهره ئی. اسهال سپرزی. اسهال بدنی. اسهال ماساریقی. و همچنین بر حسب اخلاط اسهال را هم به همان خلط منسوب دارند، مانند: اسهال دموی و اسهال صفراوی و امثال آن. و اگر اسهال بطور موقت عارض شود آنرا اسهال دوری نامند و شرح فرق بین اسهال ها را بایداز کتب مفصله پزشکی دریافت. کذا فی حدودالامراض. و اسهال موقت از اقسام استفراغ است. و در بحر الجواهر گوید اسهال روده ئی گاه با سحج توأم باشد و گاه نباشد. و آنچه به سحج است آنرا اسهال زلقی گویند. و از این رو هر وقت اسهال روده ئی را نزد پزشکان نام برند به ذهن آنان اسهال توأم با سحج متبادر شود.

فرهنگ معین

( اِ ) [ ع. ] (اِمص. ) شکم روی.

فرهنگ عمید

دفع مدفوع به صورت شل و آبکی که منجر به کم شدن آب بدن می شود، شکم روش، بیرون روه.
* اسهال خونی: (پزشکی ) نوعی اسهال که با التهاب، زخم روده، و لخته های خون در مدفوع همراه است.

فرهنگ فارسی

۱ - ( مصدر ) شکم راندن جاری شدن شکم ۲ - ( اسم ) شکم روش بیرون شدن بدرروی. یا اسهال خونی. مرضی که در نتیج. حمل. آمیب اسهال توائ م با خون در روده ها تولید شود و موجب زخم نسج داخلی روده ها و در نتیجه خروج خون با مواد دفعی گردد. یا اسهال دموی.

دانشنامه عمومی

راه های پیشگیری از اسهال عفونی شامل این موارد است: رعایت بهداشت، آب آشامیدنی پاک، و شستن دست ها. شیردهی به مدت حداقل شش ماه نیز پیشنهاد می شود، چرا که به عنوان واکسیناسیون روتاویروس عمل می کند. محلول سرم خوراکی ( ORS ) که همان آب آشامیدنی به همراه مقدار متعادلی از نمک و شکر است نوعی درمان است که معمولاً در پیش گرفته می شود. قرص های روی نیز پیشنهاد می شوند. تخمین زده می شود که این درمان ها حدود ۵۰ میلیون کودک را طی ۲۵ سال اخیر نجات داده باشد. وقتی که افراد دچار اسهال می شوند، پیشنهاد می شود که به خوردن غذای سالم ادامه دهند و کودکان نیز به خوردن شیر مادر. اگر ORSهای تجاری در دسترس نباشد، محلول های خانگی نیز می توانند استفاده شوند. در کسانی که به صورت شدید آب از دست داده اند، تزریق وریدی نیز ممکن است ضروری باشند. اما بیشتر موارد را می توان به خوبی با مایعات دهانی برطرف کرد. آنتی بیوتیک ها نیز ممکن است در موارد اندکی پیشنهاد شوند که البته به ندرت استفاده می شود. آنتی بیوتیک ممکن است برای این افراد تجویز شود: کسانی که اسهال خونی و تب بالایی دارند، کسانی که به اسهال پس از مسافرت دچار شده اند، و کسانی که در مدفوعشان باکتری ها یا انگل های خاصی رشد می کند. لوپرامید ممکن است دفعات اجابت مزاج را کاهش دهد اما برای کسانی که به نوع حاد بیماری دچارند توصیه نمی شود.

دانشنامه آزاد فارسی

اِسهال (diarrhoea)
دفع مدفوع مایع یا نیمه مایع به مقدار زیاد، به علت فعالیت زیاد روده ها یا با فواصل کم. عامل اسهال ممکن است محرک های روده ای، ازجمله برخی از داروها و سم ها؛ عفونت ناشی از میکروب های بیماری زا، ازجمله اسهال خونی، سالمونلا، و وبا؛ یا حساسیت باشد. اسهال مهم ترین عامل مرگ ومیر کودکان در جهان است. براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (۱۹۹۶)، در ۱۹۹۵ بیماری های اسهالی عامل۳.۱میلیون مورد مرگ بوده اند. روتاویروس شایع ترین علت اسهالِ همراه با کم آبی در انسان است و سالانه باعث مرگ تقریباً ۸۷۰هزار کودک می شود. کم آبی ناشی از اسهال را می شود با خوراندن مقادیر فراوان محلول قندی و نمکی به بیمار و با برقراری تعادل الکترولیتهای خون جبران کرد. از آن جا که اسهال ها غالباً منشأ ویروسی دارند، مصرف داروهای پادزی بر درمان آن ها بی اثر است.

ویکی واژه

diarrea
dissenteria
شکم روی.

جملاتی از کلمه اسهال

ضرر کند گذر سمع از شنودن او چو روده را اسهال و مثانه را ادرار
چون بدانستم که بی اسهال او مجلس سردان نخواهد گشت گرم
ز رنج سودا سبلت ‌کنی و خاری ریش علاج سودا جویی ز داروی اسهال