جوز هندی

جوز هندی. [ ج َ / جُو زِ هَِ ] ( ترکیب وصفی، اِ مرکب ) گردکان هندی است که نارگیل باشد، معرب آن نارجیل است. ( برهان ). در رساله پهلوی ( خسروکواتان و ریتک وی ) «بند 50» آمده: انارگیل که با شکر خورند بهندوی انارگیل خوانند و بپارسیک گوچ ی هیندوک ( گوز هندی ) خوانند. ( حاشیه برهان چ معین از اونوالا ص 25 ). نارجیلست و گفته شود جوز بویا، گرم و خشک در سیم و گویند در دوم، بوی دهان خوش کند و جگر و معده را قوت دهد و روشنی چشم بیفزاید و شکم به بندد و عسر بول را سودمند آید و نشاط آرد و شربتی از او دو درم تا سه درم است. ( تحفه ):
دو رخ چون جوز هندی ریشه ریشه
دو حنظل هر یکی زهری به شیشه.نظامی.

(جُ زِ هِ ) (اِمر. ) نک نارگیل.

گردکان هندی است که نارگیل باشد معرب آن نارجیل است.

جوز هندی (درخت). جوز هِندی یا جوز بویا ( در منابع طب سنتی جوز بوآ ) ( نام علمی: Myristica fragrans )، درختی از جنس درختان همیشه سبز است. جوز بویا بومی جزیره های ناحیه ملوک ( جزایر ادویه ) در اندونزی بوده؛ اما امروزه در بعضی مناطق گرم و مرطوب جهان مانند هندوستان، برزیل، سِریلانکا و جزایر آنتیل کاشته می شود. از دانه ای که درون میوهٔ آن قرار دارد، به عنوان ادویه و طعم دهندهٔ غذا استفاده می شود. به این دانه، جوز هندی یا جوز بویا می گویند.
ارتفاع درخت جوز بویا معمولاً بین ۵ تا ۱۵ متر است؛ البته گاهی بلندی آن به بیست متر هم می رسد. دارای برگ های براق، بیضی شکل و نوک تیز بدون گوشوارک است. درازای برگها در حدود ۱۰ سانتی متر و روی آن ها سبز تیره و پشتشان سبز کم رنگ است.
جوزبویا درختی دوپایه است. گلهای نر و گلهای ماده آن هریک روی یک پایه درخت می رویند. گلهای نر به رنگ زرد و به صورت مجتمع در گروه های دو تا سه تایی است که به شکل خوشه ای می شکفند. گلهای ماده نیز مجتمع و زردرنگ هستند و یک مادگی یک بَرچه ای دارند. برچه قسمتی از مادگی است که درون آن تخمک قرار دارد.
میوه این درخت به قطر حدود ۵ سانتی متر و شبیه زردآلوست و رنگ آن لیمویی تا قهوه ای روشن است. میوه پس از رسیدن ترک می خورد و درون آن هسته ای با پوسته سخت و زبر به رنگ قهوه ای مایل به قرمز دیده می شود. پوسته هسته که بسباسه یا ماسی نامیده می شود، توری شکل است و شیارهایی نسبتاً عمیق دارد. مغز هسته جوزبویا یا تخم مرغی شکل است و سطحی چین خورده دارد و معطر و شکننده است.

جوزِ هِنْدی (nutmeg)
مغز معطّر دانۀ سخت درخت همیشه سبز جوز هندی۱، از تیرۀ جوز۲، بومی جزایر مالوکو۳ اندونزی. جوز هندی و پوسته دوم آن، با نام پوست جوز هندی۴، ادویۀ آشپزی اند. جوز هندی در طب سنتی نیز به کار می رود. در طب سنتی افریقا، از درخت جوز افریقایی۵ برای درمان عفونت های قارچی مزمن در بیماران دیابتی استفاده می کنند. علاوه بر موارد استفاده جوز هندی در طب سنتی، در ۱۹۹۹، داروسازان امریکایی، با آزمایش موش های دیابتی، دو عامل کاهش دهندۀ میزان گلوکز را در این درخت شناسایی کردند.

💡 به تسخیر فک بر خیل اشجار درخت جوز هندی گشته سردار

💡 جوز هندی بعد ازین بی مغز روید از درخت زین سرسختی که هندی خورد ازین محکم حصار

💡 پخت و پز در دانمارک همیشه از شیوه‌های خارجی و قاره تأثیر پذیرفته است و بهره بردن از ادویه‌های وارداتی مناطق استوایی مانند دارچین، هل، جوز هندی و فلفل سیاه را می‌توان با تأثیر گذاشتن آنها بر آشپزی در پیشینه دانمارک وحتی دوران وایکینگ‌ها مشاهده نمود.

💡 پر دل چو جوز هندی و مغزش همه خرد خوش دم چو مشک چینی و حرفش همه کلام

💡 برخی از چاشنی‌ها توسط مسافران عرب به نیجر برده می‌شوند که شامل زنجبیل، جوز هندی، دارچین، زعفران و میخک هستند. گاهی اوقات چاشنی‌ها برای خواباندن گوشت جهت مزه‌دار کردن آن، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

💡 هم از جوز هندی فراوان درخت جهان کرده پر بانگشان باد سخت

💡 جزایر اندونزی جزایر ملوک (مالوکو)، که به «جزایر ادویه» معروف هستند، همچنین به معرفی ادویه‌های بومی، مانند میخک و جوز هندی، به غذاهای اندونزیایی و جهانی کمک کرد.

💡 دو رخ چون جوز هندی ریشه‌ریشه چو حنظل هر یکی زهری به شیشه