واژه ترحل که در زبان عربی ریشه دارد، در زبان فارسی به معنای کوچ کردن، جابجایی و انتقال از مکانی به مکان دیگر به کار می‌رود. این واژه، که از باب تفعیل فعل رَحَلَ یعنی کوچ کرد، شتر خود را بست و آماده سفر شد، مشتق شده است، بار معنایی غنی و گسترده‌ای را در بر می‌گیرد. در کاربرد عمومی، ترحل نه تنها به کوچ دادن جمعی و دسته‌جمعی، مانند کوچ عشایر یا مهاجرت اقوام، اشاره دارد، بلکه می‌تواند به معنای سوار شدن بر مرکب یا حیوان نیز تفسیر شود. این تفسیر از آنجا ناشی می‌شود که کوچ کردن معمولاً مستلزم استفاده از حیوانات بارکش و سواری بوده است.
در متون کهن فارسی و عربی، ترحل غالباً در باب مهاجرت، جابجایی قلمروها، لشکرکشی‌ها، سفرهای تجاری و حتی سفرهای زیارتی به کار رفته است. مفهوم نقل مکان و تغییر اقامتگاه، چه به صورت موقت و چه دائمی، هسته اصلی و بنیادین این واژه را تشکیل می‌دهد. این جابجایی می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، از جمله جستجوی منابع غذایی و مراتع بهتر، فرار از خشکسالی یا بلایای طبیعی، تعقیب دشمن، یا صرفاً گسترش قلمرو و نفوذ.
