عبارت «معزی الیه» در فارسی کلاسیک و متون ادبی به معنای کسی یا چیزی که به او مراجعه میشود یا متکی بر اوست به کار رفته است. به عبارت دیگر، وقتی گفته میشود چیزی «معزی الیه» است، منظور این است که آن فرد، نهاد یا چیز مرجع، پناهگاه یا محل اتکا برای دیگران است.
این اصطلاح بیشتر در متون حقوقی، ادبی یا عرفانی دیده میشود و بار معنایی رسمی و محترمانه دارد. مثلاً وقتی گفته میشود «او معزی الیه مردم است»، منظور این است که مردم به او اعتماد دارند و در مواقع نیاز به او مراجعه میکنند. این عبارت معمولاً نشانهی جایگاه بالای فرد یا اهمیت موضوع مورد اشاره است.
استفاده از این واژه علاوه بر بیان اتکا و مراجعه، گاهی به معنای پناهگاه معنوی یا حمایتکننده نیز به کار میرود. در ادبیات عرفانی، این اصطلاح میتواند اشاره به خدا، اولیای دین یا شخصیتهای محترم داشته باشد که مردم به آنها در سختیها و مشکلات روی میآورند. بنابراین، «معزی الیه» هم بار اجتماعی و هم بار معنوی و فرهنگی دارد.