مرکب اضافی یکی از اقسام مرکب ناقص تقییدی است که در آن، یکی از اجزاء به عنوان متمم جزء دیگر عمل می‌کند. این نوع ترکیب، به طور خاص از نظر معنایی دارای نسبت ناقصه‌ای میان اجزای خود می‌باشد. به عبارت دیگر، در مرکب اضافی، یکی از اجزاء به‌طور مستقیم به دیگری وابسته است و به نوعی آن را تکمیل می‌کند. این وابستگی و ارتباط میان اجزا، سبب می‌شود که مفهوم کلی جمله روشن‌تر و دقیق‌تر بیان شود. در زبان فارسی، درک صحیح این نوع ساختارهای زبانی به ما کمک می‌کند تا بتوانیم مفاهیم را به‌طور مؤثرتر منتقل کنیم. این امر نه‌تنها در نوشتار، بلکه در گفتار نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. آشنایی با مرکب اضافی و ویژگی‌های آن، به ما این امکان را می‌دهد که در نوشتن و بیان افکار خود دقت بیشتری داشته باشیم و از ابهام‌ها جلوگیری کنیم. لذا، فهم این ساختار زبانی برای هر کسی که به ادبیات و زبان فارسی علاقه‌مند است، ضروری به نظر می‌رسد.
مرکب اضافی
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] مرکب تقییدی از نوع اضافی، فاقد نسبت حکمی است.
مرکب اضافی، از اقسام مرکب ناقص تقییدی است که یک جزء آن متمم جزء دیگر بوده و میان اجزای آن نسبت ناقصه وجود دارد نه تامه؛ به بیان دیگر، در مرکب اضافی، ترکیب از نوع اضافی است که یک جزء آن مضاف و دیگری مضاف الیه است و شامل نسبت تقییدی می گردد و نسبت حکمی در آن وجود ندارد، مثل: «کتاب زید»، و از این رو، سکوت متکلم بر آن صحیح نیست.
نکته
بر اساس دیدگاه « شهید صدر » نسبت در مرکب اضافی، از نوع اندماجی است که یکی در دیگری فرو رفته و این عقل است که با تحلیل خود، به دو طرف نسبت اندماجی (نسبت ناقصه) پی می برد.
