چرخ چنبری

چرخ چنبری

چرخ چنبری یا چرخ چنبره‌ای به معنای آسمان در ادبیات فارسی به ویژه در شعر شاعران بزرگ مانند حافظ و سعدی به کار می‌رود. این اصطلاح به تصویرسازی از آسمان به شکل یک چرخ یا دایره اشاره دارد که به دور زمین می‌چرخد.

در این مفهوم، آسمان به عنوان یک فضای وسیع و بی‌پایان توصیف می‌شود که در آن ستاره‌ها، سیارات و دیگر اجرام آسمانی وجود دارند. چرخ چنبری نمادی از حرکت و تغییر در طبیعت و زندگی انسان‌هاست و می‌تواند به مفاهیمی چون سرنوشت، زمان و چرخه‌های زندگی اشاره کند.

این تصویرسازی نه تنها زیبایی‌های آسمان را به تصویر می‌کشد بلکه به عمق تفکرات فلسفی و عرفانی نیز دلالت دارد که در شعر و ادب فارسی به وفور یافت می‌شود.

لغت نامه دهخدا

چرخ چنبری. [ چ َ خ ِ چَم ْ ب َ ] ( ترکیب وصفی، اِ مرکب ) آسمان. ( ناظم الاطباء ). چرخ. کنایه از آسمان است

جملاتی از کلمه چرخ چنبری

که گفتت گرد چرخ چنبری گرد که قد همچو سروت چنبری کرد
زان چرخ چنبری رسن و دلو ساخته است تا سر در آرد از رسن خود به چنبرم
حیف از آن تمکین که در اوقاف عالم‌گیریش گوش چرخ چنبری نشنید بانگ داروگیر
تا موذن بر سر ایوان او باشد بپای قامتش ز آسیب چرخ چنبری چون چنبرست
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم