خون (به انگلیسی: Blood) یکی از مهمترین مایعات بدن موجودات زنده به ویژه انسانها و حیوانات است که نقش حیاتی در حفظ زندگی و سلامت بدن دارد.
معنی فیزیولوژیکی
این مایع قرمز رنگ و غلیظ در رگها و قلب جریان دارد و وظایف حیاتی زیر را انجام میدهد:
انتقال اکسیژن و مواد مغذی: اکسیژن را از ریهها به سلولهای بدن میرساند و مواد مغذی جذب شده از دستگاه گوارش را به سلولها منتقل میکند.
جمعآوری مواد زائد: دیاکسید کربن و سایر مواد زائد سلولها را جمعآوری کرده و به اندامهای دفعی مثل ریه و کلیهها میرساند.
حفاظت و دفاع: حاوی گلبولهای سفید است که بدن را در مقابل بیماریها و عفونتها محافظت میکند.
تنظیم حرارت و تعادل آب: به تنظیم دمای بدن و تعادل مایعات کمک میکند.
ساختار
خون از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
پلاسما: مایع زرد رنگ که حدود ۵۵٪ حجم آن را تشکیل میدهد و شامل آب، پروتئینها، هورمونها و مواد معدنی است.
سلولهای خونی: شامل گلبولهای قرمز (حامل اکسیژن)، گلبولهای سفید (دفاعی) و پلاکتها (مسئول انعقاد).
معانی و کاربردهای دیگر کلمه
خویشاوندی و خانواده: در زبان فارسی، این کلمه به معنای نسبت خانوادگی و خویشاوندی نیز به کار میرود. مثلاً میگویند: «این دو نفر از یک خون هستند» یعنی فامیل یا خویشاوند هستند.
نماد زندگی و جان: این مایع در ادبیات و فرهنگ نماد زندگی، جان، فداکاری و حتی دشمنی است.