زبان لاری، که به زبان لارستانی نیز شناخته می‌شود، یکی از زبان‌های ایرانی‌تبار است که عمدتاً در مناطق جنوبی استان فارس، غرب هرمزگان و شرق بوشهر صحبت می‌شود. این زبان به عنوان زبان غالب در شهرستان‌های لارستان، خنج، گراش، جویم و اوز در فارس و شهرستان بستک در هرمزگان شناخته می‌شود.
ویژگی‌های این زبان
تاریخچه و ریشه: زبان لاری به عنوان یک زبان مستقل از شاخه زبان‌های ایرانی‌تبار جنوب غربی، به جامانده پارسی میانه محسوب می‌شود. این زبان ارتباط نزدیکی با پارسی باستان دارد و دارای دستور زبان خاص خود است.
مستقل بودن: به دلیل تفاوت‌های زیادش با زبان فارسی معیار، این زبان به عنوان یک زبان مستقل شناخته می‌شود.
گویش‌ها و لهجه‌ها: این زبان دارای چندین لهجه است، از جمله لاری، گراشی، خنجی، اوزی و بستکی. این لهجه‌ها بیشتر در تلفظ واژگان متفاوت هستند.
پراکندگی جغرافیایی
این گویش در مناطق زیر رواج دارد:
شهرستان‌ها: لارستان، گراش، بستک، اوز و خنج.
روستاها و مناطق دیگر: فداغ، خور، اسیر، لطیفی، جناح و دیگر روستاهای اطراف.
مهاجران: این زبان همچنین در میان جوامع مهاجر ایرانی در کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز رواج دارد.
ساختار و دستور زبان
افعال: در گویش لاری، افعال به صورت‌های مختلف صرف می‌شوند و تفاوت‌های بارزی با صرف افعال در زبان فارسی دارند. به عنوان مثال، افعال معین در زمان‌های مختلف به شکل‌های متفاوتی صرف می‌شوند.
تفاوت‌های صرفی: زبان لاری در صرف افعال لازم و متعدی تفاوت‌های خاصی دارد که باعث پیچیدگی در صرف افعال شده است.
فرهنگ و ادبیات
زبان لاری نه تنها به عنوان یک وسیله ارتباطی بلکه به عنوان یک جزء فرهنگی نیز اهمیت دارد. ضرب‌المثل‌ها، داستان‌ها و اشعار محلی به غنای این زبان افزوده‌اند و نشان‌دهنده تاریخ و فرهنگ غنی مردم این منطقه هستند.
