ثمامی، یک نسبت عربی اصیل و تاریخی است که به خاندان ثمامة بن عبدالله بن انس منسوب می‌گردد. این واژه در متون کهن و کتب انساب، از جمله اثر ارزشمند سمعانی، به عنوان شناسه‌ای برای افراد وابسته به این تبار ثبت شده است. کاربرد اصلی این واژه در حوزه‌ی تاریخ، تبارشناسی و مطالعات مربوط به خاندان‌های صدر اسلام مشهود است. شناخت چنین نسبت‌هایی، نه تنها در بازشناسی شخصیت‌های تاریخی، بلکه در درک پیوندهای قبیله‌ای و اجتماعی آن دوران نیز حائز اهمیت فراوان می‌باشد. بدین ترتیب، ثمامی تنها یک صفت نسبی ساده نیست، بلکه نماد پیوند با پیشینه‌ای غنی و هویتی ریشه‌دار در تاریخ و فرهنگ اسلامی به شمار می‌رود. حفظ و توجه به این گونه مصطلحات، گامی در جهت پاسداری از میراث مکتوب و هویت تاریخی ملل محسوب می‌شود.
