خلیل عروضی
فرهنگ فارسی
جمله سازی با خلیل عروضی
بر پایه کتاب تاریخ سیستان، وی نخستین کسی بود که به زبان فارسی، شعر عروضی گفت. نگارنده بخش کهن تاریخ سیستان، آنجا که گفتوگو از اول شعر فارسی است درباره محمد وصیف سگزی مینویسد:
بحر، اصطلاحی است در وزن شعرِ عروضی که به هر مجموعه از وزنهای عروضی، که براساس نظم نزدیک به هم افاعیل آن دستهبندی شدهاند گفته میشود. هر بحر از تکرار کلماتی که به آن اَفاعیل گفته میشود پدید میآید.
اما خالقی مطلق میگوید همهٔ نشانهها بر تحریمِ شاهنامه در قلمرو غزنویان راهنمایی دارند، اما در بیرون از آن گستره، بهشتاب نامدار گشت؛ و داستانی را بیان میکند که نظامی عروضی از امیر معزی آورده و او از امیر عبدالرّزّاق شنیده که وزیر محمود در راه بازگشت از هند، بیتی از شاهنامه خوانده و محمود از آن به شور آمدهاست.
شعر از سعدی؛ مشخصات عروضی: بر وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن؛ بحر: رجز مثمن سالم