معنای لغوی کلمه
«جبیر» در زبان عربی و فارسی به معنای فردی سخت متکبر و سرکش آمده است. این کاربرد بیشتر در حوزه اخلاقی و شخصیتی به کار میرود و بیانگر انسانی است که غرور و سرکشی در رفتار و منش او نمود دارد. در این معنا، کلمه بار منفی دارد و برای نکوهش خوی ناپسند تکبر و سرسختی به کار میرود.
به عنوان جانور
جبیر همچنین نام یکی از گونههای آهوی بومی ایران و شبهقاره هند (Gazella bennettii) است. این جانور نسبت به آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa) کوچکتر، لاغرتر و ظریفتر است. هر دو جنس نر و ماده دارای شاخاند، با این تفاوت که شاخ مادهها نازک و بلند و شاخ نرها موازیتر است. جبیر حیوانی مقاوم به شرایط بیابانی بوده و بیشتر نیاز آبی خود را از گیاهان تأمین میکند.
ویژگیها و زیستگاه
این جانور بسیار تیزرو است و میتواند تا سرعت حدود ۸۰ کیلومتر در ساعت بدود، هرچند برخلاف آهو پرشهای بلند ندارد. مهمترین دشمن طبیعی آن یوزپلنگ است. در ایران زیستگاههای اصلی جبیر شامل سیستان و بلوچستان، کویر مرکزی، لوت، توران، پارک ملی کویر، سبزوار، اصفهان، کرمان، لارستان و جزایر جنوبی مانند لاوان است. این حیوان بیشتر در مناطق خشک و دور از سکونت انسانها دیده میشود.