تیراه

تیراه به پرنده‌ای اطلاق می‌شود که دارای رنگ سبز بوده و پرهای آن از دیرباز در هنر زری‌دوزی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این پرنده به دلیل زیبایی رنگی و ویژگی‌های خاص پرهایش، در صنایع دستی و تزئینی اهمیت ویژه‌ای داشته است. مطابق با لغت‌نامه دهخدا و منابع معتبر دیگر مانند «ناظم الاطبا»، این پرنده همچنین با عنوان سبزک نیز شناخته می‌شود؛ نامی که به وضوح به رنگ غالب و برجسته آن اشاره دارد. استفاده از پرهای این گونه در بافندگی و دوخت‌وسوزهای ظریف، نشان‌دهنده جایگاه آن به عنوان یک منبع طبیعی ارزشمند در هنرهای سنتی ایرانی است.

اهمیت تاریخی تیراه صرفاً به کاربرد فیزیکی پرهایش محدود نمی‌شود؛ بلکه انعکاسی از درک و بهره‌برداری هنرمندان و صنعتگران ایرانی از منابع طبیعی برای خلق آثار هنری بدیع است. در دوران‌هایی که مواد اولیه مصنوعی یا جایگزین‌های رنگی به شکل امروزی در دسترس نبود، دسترسی به پرهایی با رنگ‌های طبیعی و پایدار، نظیر رنگ سبز درخشان این پرنده، یک مزیت محسوب می‌شد. این موضوع نشان می‌دهد که دانش بومی در زمینه شناسایی، شکار یا نگهداری این پرندگان برای استخراج مواد اولیه هنری، بخشی از میراث فرهنگی و فنی جامعه آن زمان بوده است.

لغت نامه دهخدا

تیراه. ( اِ ) پرنده سبزرنگ که پر آن را در زردوزی بکار برند و آن را سبزک گویند. ( ناظم الاطباء ):
بی خبر هست ز تیر آهم
گر بود دلبر من تیرآهی.عبدالغنی ( از آنندراج ).

فرهنگ فارسی

پرنده سبز رنگ که پر آنرا در زر دوزی بکار برند و آن را سبزک گویند

جمله سازی با تیراه

حوادث مشابهی در دره تیراه در مناطق عشایری هم مرز با افغانستان در حال اتفاق افتادن بود. غنی خان گزارش می دهد:
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم
فال چوب فال چوب فال تاروت فال تاروت فال تخمین زمان فال تخمین زمان فال امروز فال امروز