[ویکی شیعه] احمد بن محمد رازی (مِسکَوَیه)(۳۲۰-۴۲۰ق)، فیلسوف، ادیب، مورخ و منشی آل بویه. مسکویه، در رشته های گوناگون تاریخ، علم کلام، فلسفه و پزشکی تبحر داشت. او به کیمیاگری و علوم غریبه علاقه مند بود. رنگ فلسفی آثار ابن مسکویه سبب شده است که شیعیان بیش از اهل سنت آن ها را بپذیرند. خود وی مانند فارابی و اخوان الصفا از معتقدان به تشیع فلسفی بود. وی سال ها مصاحب و ندیم بویهیان بغداد و ری بود. بسیاری از نویسندگان متاخر، ابوعلی مسکویه را بر مذهب شیعه دانسته اند. تجارب الامم در علم تاریخ و تهذیب الاخلاق در علم اخلاق از مهم ترین آثار اوست. احمد بن محمد رازی در حدود سال ۳۲۰ ق در اطراف ری متولد شد. از دوران رشد ابوعلی اطلاع چندانی در دسترس نیست، اما چنین می نماید که زندگی آرامی نداشته است. وی روش پدر و مادرش را در تربیت خود نکوهیده است. گویا پدرش او را به خواندن وروایت اشعار جاهلی عرب وا می داشته و او خود در آغاز جوانی به خوشگذرانی مشغول بوده و سپس به تهذیب نفس پرداخته است. حدود دو دهه نخستین عمر خود در ری گذراند سپس به بویهیان بغداد پیوست و حدود ۱۲ سال مصاحب و ندیم ابومحمد حسن مهلبی، وزیر امیر معزالدوله دیلمی بود آنگاه مدت ۷ سال نیز در خدمت ابن عمید در دربار رکن الدوله در ری بود و سمت کتابداری و نگاهداری اسناد و مدارک را داشت.
جمله سازی با احمد بن محمد رازی
قاضى نور الله از جمعى از اصحاب روايت نموده كه روزى (در بغداد) در حضورابولحسن على بن محمد سيمرى (چهارمين نايب خاص امام زمان (عليه السلام ) در غيبتصغرى ) نشسته بوديم، ناگاه فرمود: رحم الله على بن الحسين بن بابويه : خداوند على بن حسين بايوه را رحمت كند (نظر به اينكه اين جملهمعمولا در مورد مردگان گفته مى شود) بعضى از حاضران گفتند: او زنده است.
337- محمد بن على بن محمد عربى (560 - 643 يا 7 يا 8) بزرگترين عارف قرنهفتم است. وى به ((ابن عربى ))، ((محى الدين ))و ((شيخ اكبر)) شهرت دارد. حدود2000 اثر به وى منسوب است كه مهمترين آنها: فتوحات مكيه، فصوص الحكم،التجليات الالهية، انشاء الدواثر و تفسير قرآن مى باشد. كتاب فصوص وى ازكتابهاى اصلى و مهم درسى عرفان محسوب مى شود و امام خمينى (س ) بر آن حواشىنفيسى نوشته اند.
این مسجد را یک معمار قزوینی به نام ابوعمر بن محمد القزوینی (معروف به بواسار کسرار) ساخته و نام او نیز در بالای محراب در زیر کتیبه دور گنبد، در ۲ سطح نقش بستهاست.
گویند در سال (۱۲۵۰) الشیخ سلیمان بن محمد آل مالک الشحی والی شهر بخاء بدستور الامام بن سلطان الیعربی. این قلعه را بنا نهادهاست. ساکنان این منطقه از این قلعه بهعنوان یک
فتح سمندر به دست سلمان در خلافت عثمان (۲۳–۳۵/ ۶۴۴–۶۵۶) صورت گرفت. به هر طریق هنگامی که مروان بن محمد به سرزمین خزران حمله برد (بعد از ۱۱۷/ ۷۳۵)، پایتخت ایشان در کنار ولگا بود. مسعودی میگوید ساکنان سمندر (ترقو؟) در روزگار او هنوز خزر بودند.