هسته دار

هسته در زبان‌شناسی، به مولفه‌ای کلیدی در گروه یا عبارت اطلاق می‌شود که معنای اصلی و رده دستوری (مانند اسم، فعل، صفت) را تعیین می‌کند. این هسته، نقش محوری در ساختار عبارت دارد و سایر عناصر در عبارت، معمولاً به عنوان وابستگان هسته عمل کرده و اطلاعات بیشتری را درباره آن فراهم می‌آورند. به عنوان مثال، در عبارت اسمی کتابِ جالبی که دیروز خریدم، واژه کتاب هسته گروه اسمی است، چرا که هسته معنایی و رده اسمی عبارت را مشخص می‌کند و سایر کلمات مانند جالبی و که دیروز خریدم نقش توصیفی یا وصفی برای این هسته ایفا می‌کنند.

ویژگی هسته‌داری به این معناست که یک واحد زبانی، چه به صورت تک‌واژ و چه به صورت گروه، دارای یک عنصر مرکزی است که نقش تعیین‌کننده را در تعریف ویژگی‌های نحوی و معنایی کل واحد ایفا می‌کند. این مفهوم در نظریه‌های مختلف دستور زبان، از جمله دستور وابستگی و دستور گشتاری، از اهمیت بالایی برخوردار است. هسته، تعیین‌کننده نوع گروه است؛ برای مثال، گروهی که هسته آن اسم است، گروه اسمی نامیده می‌شود و گروهی که هسته آن فعل است، گروه فعلی نامیده می‌شود.

درک مفهوم هسته برای تحلیل ساختار جملات و روابط بین واژگان ضروری است. هسته، اطلاعات اصلی را حمل می‌کند و موقعیت و نقش سایر اجزای جمله را مشخص می‌سازد. این امر به ما کمک می‌کند تا چگونگی سازماندهی زبان و چگونگی انتقال معانی پیچیده از طریق ترکیب واحدهای زبانی ساده‌تر را بهتر بفهمیم. به طور خلاصه، هسته ستون فقرات هر گروه یا عبارت زبانی است که معنا و ساختار آن را شکل می‌دهد.

فرهنگستان زبان و ادب

{headed} [زبان شناسی] ویژگی گروه یا واژۀ مرکبی که دارای هسته است

جمله سازی با هسته دار

در این سایت آموزشی انواع درختان میوه دانه دار و هسته دار کشت گردیده و پایه گیاهان دارویی در سال ۱۳۸۴ کشت شده‌است.