شَوال، دهمین ماه از ماههای قمری در گاهشماری هجری قمری است که جایگاهی ویژه در فرهنگ اسلامی دارد. نخستین روز این ماه، مصادف با عید سعید فطر، به عنوان جشنی بزرگ برای مسلمانان پس از یک ماه روزهداری در رمضان شناخته میشود. این ماه با ویژگیهای معنوی و اجتماعی خود، دورهای برای شکرگزاری و تداوم اعمال نیک محسوب میگردد.
از دیدگاه لغوی، شَوال از ریشه «شَالَ» به معنای بار سفر برداشتن و عازم سفر شدن گرفته شده است. در دوران پیش از اسلام و هنگام نامگذاری ماههای قمری، این ماه مقارن با فصل کوچ و سفرهای شکارگری اعراب بود و از این رو به این نام خوانده شد. این مفهوم، نمادی از تحول و حرکت بهسوی مرحلهای تازه در زندگی است.
بر اساس روایات اسلامی، پیامبر اکرم(ص) فلسفه نامگذاری این ماه به شَوال را زدوده شدن گناهان و جبران کاستیهای مؤمنان در نتیجه عبادتهای ماه رمضان بیان فرمودهاند. از این منظر، شَوال نه تنها زمان جبران و ترمیم، بلکه فرصتی برای تثبیت دستاوردهای روحی و اخلاقی بهشمار میرود و آغازگر دورهای نو در زندگی فرد مسلمان است.