واژه «ثلاثی» در زبان عربی به معنای چیزی که سه بخش، سه جزء یا سه حرف دارد است. این واژه از ریشه «ثلاث» به معنی «سه» گرفته شده و در فارسی نیز همین مفهوم را حفظ کرده است. بهطور کلی، هرگاه چیزی را که شامل سه عنصر یا واحد باشد، وصف میکنیم، میتوانیم از کلمه «ثلاثی» استفاده کنیم.
در دستور زبان عربی، این کلمه به افعالی گفته میشود که از سه حرف اصلی تشکیل شدهاند. این دسته از افعال بیشترین کاربرد را در زبان عربی دارند و پایه بسیاری از مشتقات و اسمها هستند. به عنوان مثال، فعل «کَتَبَ» که از سه حرف «ک»، «ت» و «ب» ساخته شده، یک فعل ثلاثی محسوب میشود. شناخت این افعال در یادگیری صرف و نحو عربی اهمیت زیادی دارد، زیرا قوانین تغییرات آنها نسبت به افعال دیگر سادهتر و قابل پیشبینیتر است.
در علوم دینی و فقهی نیز این واژه کاربرد دارد، به عنوان مثال، در تحلیل برخی واژهها یا اصطلاحات شرعی، گاهی ریشه ثلاثی واژه بررسی میشود تا معنای اصلی و مفاهیم مشتق شده از آن روشن شود. بنابراین، مفهوم این واژه هم در زبانشناسی و هم در کاربردهای فقهی و ادبی جایگاه مهمی دارد و به فهم دقیقتر واژهها و قواعد زبان کمک میکند.