تاج خروس، با نام علمی Amaranthus retroflexus، گونهای متعلق به سرده تاج خروس است که شامل ۶۰ گونه گیاه گلدار میشود. گلهای این گیاهان به رنگهای متنوع بنفش، قرمز و زرد یافت میشوند و بسیاری از اعضای این سرده، خواص و کاربردهای مشابهی با گیاهان سرده سلوسیا دارند. این گیاه نیازمند دریافت نور کامل خورشید است و بهترین رشد را در خاک ماسهای، با زهکشی مناسب و غنی از مواد مغذی تجربه میکند. با وجود اینکه برخی از گونههای این سرده به عنوان علف هرز طبقهبندی میشوند، اما در نقاط مختلف جهان به عنوان سبزی خوراکی، غلات و گیاهان زینتی مورد استفاده قرار میگیرند. تاج خروس سرشار از مواد معدنی ضروری از جمله کلسیم، پتاسیم، آهن، مس، منیزیم، فسفر و منگنز است. علاوه بر این، ترکیب مناسب پروتئین و لیزین در این گیاه، فواید قابل توجهی برای سلامت مو و ناخن دارد. مصرف تاج خروس به کاهش سطح کلسترول خون کمک میکند و از این طریق، ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و سکته قلبی را کاهش میدهد. برخی از گونههای این گیاه نیز به دلیل زیبایی ظاهری، به عنوان گیاهان زینتی شناخته شدهاند.
تاج خروس
لغت نامه دهخدا
تاج خروس. [ ج ِ خ ُ ] ( ترکیب اضافی، اِ مرکب ) تکه گوشت سرخی که روی سر خروس است. ( فرهنگ نظام ). پاره ای گوشت سرخ، برهنه از پر که بر سر خروس است. گوشت پاره سرخ و مضرس که بر فرق خروس برآمده است. خوچ. خوچه. خودخروج. خود خرده. ( برهان ):
عرف. تاج خروس. معرفه؛ تاج خروس. ( منتهی الارب ). رجوع به تاج شود.
تاج خروس. [ خ ُ ] ( اِ مرکب ) گلی است که برگهای کلفت و قرمز مثل تاج ِ خروس دارد و نام دیگرش بستان افروز و عبهر است. ( فرهنگ نظام ). گلی است سرخ رنگ که در دیارما [ هند ] آنرا کلفه گویند. ( غیاث اللغات ). گل یوسف؛ گل بستان افروز را گویند که گل تاج خروس باشد و بعضی گل زرد را گفته اند. ضومر؛ گل بستان افروز است و آنرا تاج خروس هم می گویند، بوئیدن آن عطسه آورد. اماریطن. حوراسفند. طروقون. صریرا. ( برهان ). دج الامیر. زلایف الملوک. گل حلوا. زلف عروسان، تاج خروس که برگ پای گلهای کوچک آن رنگین و بزرگ میشوند و چون تشکیل سنبله های بزرگ میدهند اقسام آن رابرای زینت میکارند. ( گیاه شناسی گل گلاب ص 275 ). || تاج خروس عادی، نوعی است از تاج خروس. || تاج خروس رشته ای نوعی است از تاج خروس.
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
* تاج خروس دم روباهی: (زیست شناسی ) نوعی تاج خروس که دارای گل های دراز و آویزان است.
* تاج خروس مخملی: (زیست شناسی ) نوعی تاج خروس که گل هایش به هم پیوسته و شبیه تاج خروس است.
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
تاج خروس (سرده). تاج خروس سرده ای از گیاهان گلدار است که دارای ۶۰ گونه متفاوت می باشد. گل های این گیاه به رنگ های بنفش، قرمز و زرد است. بسیاری از اعضای این سرده ویژگی ها و کاربردهای مشابهی با اعضای سرده سلوسیا دارند. گیاهِ تاج خروس باید در معرض نورِ کامل خورشید قرار بگیرد و خاکش نیز باید ماسه ای، زهکش و غنی باشد.
اگرچه چندین گونه در این سرده علف هرز محسوب می شوند، مردم در سراسر دنیا از گونه های این سرده به عنوان سبزی، غلات و گیاه زینتی استفاده می کنند. سرشار از مواد معدنی مانند کلسیم، پتاسیم، آهن، مس، منیزیم، فسفر و منگنز است. میزان مناسب پروتئین و لیزین موجود در این گیاه برای سلامت موها و ناخن ها مفید است. گیاه تاج خروس باعث کاهش کلسترول شده و به این ترتیب خطر سکتهٔ قلبی و بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد. برخی گونه های تاج خروس نیز به عنوان گیاه زینتی شناخته می شوند.
• آمارانتوس بلیتوم – purple amaranth
• بستان افروز – love - lies - bleeding, pendant amaranth, tassel flower, quilete* تاج خروس سه رنگ – elephant head amaranth
• آمارانتوس بلیتوم
• بستان افروز – quinoa de Castilla
• تاج خروس – red - root amaranth, redroot pigweed, common amaranth
• تاج خروس سه رنگ – Joseph's - coat
دانشنامه آزاد فارسی
جنسی متعلق به تیرۀ تاج خروس، شامل گیاهی یک ساله، با گل آذین های مجتمع کروی، و گل های پلی گام و تک پایه. در آب و هوای گرمسیری و معتدل یافت می شود. این جنس بیش از هفت گونه دارد که در همۀ ایران انتشار دارند. تاج خروس سنبله ای (Amaranthus caudatus) و تاج خروس سلطنتی(Amaranthus hypochondriacus) گیاهانی یک ساله و مقاوم اند که آن ها را در باغچه می کارند.