تساوی

واژه تساوی به معنای برابری، هم‌ارزی یا یکسان بودن دو چیز یا چند چیز است. در زندگی روزمره، این مفهوم می‌تواند به معنای برابری حقوق، فرصت‌ها یا شرایط افراد باشد. به عبارت دیگر، وقتی گفته می‌شود چیزی تساوی دارد، منظور این است که هیچ تفاوت یا تبعیضی بین اجزا یا افراد وجود ندارد.

در ریاضیات، این کلمه به معنای برابری دو مقدار، عدد یا عبارت است. برای مثال، اگر گفته شود 5+3=8، علامت مساوی (=) نشان‌دهنده تساوی بین دو طرف معادله است. این مفهوم در علوم و منطق نیز کاربرد دارد و به بررسی برابری مفاهیم، کمیت‌ها یا شرایط مختلف کمک می‌کند.

این مفهوم علاوه بر کاربرد ریاضی، اهمیت اجتماعی و اخلاقی نیز دارد. مفاهیم عدالت، حقوق بشر و حقوق شهروندی بر پایه تساوی شکل گرفته‌اند. جامعه‌ای که افراد آن از نظر فرصت‌ها، حقوق و مسئولیت‌ها با یکدیگر برابری داشته باشند، از نظر اجتماعی عادلانه‌تر و پایدارتر خواهد بود.

تصویر معنی تساوی

لغت نامه دهخدا

تساوی. [ ت َ ] ( ع مص ) همدیگر مانند شدن.( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). تماثل. ( متن اللغة ) ( آنندراج ) ( اقرب الموارد ). || مستوی و برابر گردیدن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). برابر شدن دو چیز. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). و رجوع بمساوات شود.
- تساوی الطرفین؛ برابر شدن دو طرف. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ).

فرهنگ معین

(تَ ) [ ع. ] (مص ل. ) برابر شدن با هم.

فرهنگ عمید

۱. با هم برابر شدن، همانند شدن.
۲. برابری.

فرهنگ فارسی

باهم برابرشدن، همانندشدن، برابری
۱- ( مصدر ) برابر شدن با هم همانند شدن دو چیز. ۲- ( اسم ) برابری.

فرهنگستان زبان و ادب

{tie} [ورزش] وضعیتی که در آن هر دو طرف مسابقه یا بازی نتیجۀ یکسان کسب کرده اند

دانشنامه عمومی

تساوی (ریاضیات). در ریاضیات، تساوی یا برابری، رابطه ایست بین دو کمیت، یا کلی تر، دو عبارات ریاضی، که ادعا می کند آن کمیت ها دارای مقدار یکسانی اند، یا آن عبارات نشان دهنده شیء ریاضیاتی یکسانی اند. تساوی بین A و B را به صورت A = B می نویسند و می خوانند A مساوی است با B. نماد «=» را «علامت مساوی» گویند؛ بنابراین سه نوع تساوی وجود دارد که به روش های مختلفی صوری سازی شده اند:
• تساوی دو نماد، به شیء یکسان اشاره می کنند.
• دو مجموعه مساوی، دارای عناصر یکسان هستند.
• تساوی دو عبارت، ارزشی یکسان تداعی می کند، مانند یک عدد، بردار، تابع یا مجموعه.
• تساوی شامل دو نوع است: برداری و مختصاتی.
اینها را به ترتیب می توان به عنوان مفاهیم منطقی، نظریه مجموعه ای و جبری از تساوی محسوب کرد. [ نیازمند منبع]
ریشه شناسی این کلمه، از aequālis در لاتین ( «برابر»، «مثل»، «قابل مقایسه»، «مشابه» ) از aequus ( «برابر»، «مرتبه»، «عادلانه»، «فقط» ) می آید.
لایبنیتس مفهوم تساوی را به شرح زیر مشخص نمود:
در این قانون، «P ( x ) اگر و تنها اگر P ( y ) » را می توان به «P ( x ) اگر P ( y ) » تضعیف کرد؛ که قانون اصلاح شده، معادل فرمول بندی اصلی است.
به جای در نظر گرفتن قانون لایبنیتس به عنوان یک گزاره درست که می شود از قوانین معمول منطق ( از جمله اصول موضوعه مربوط به تساوی مانند تقارنی، انعکاسی و جایگزینی ) آن را نتیجه گرفت، آن را می توان به عنوان تعریف تساوی در نظر گرفت. خاصیتِ رابطه هم ارزی بودن و همچنین خواصی که پایین تر فهرست شده اند را می توان پس از آن ثابت کرد: آن ها به قضیه بدل می شوند.
خاصیت جایگزینی می گوید:
• برای هر کمیت a و b و هر عبارت F ( x )، اگر a = b آنگاه F ( a ) = F ( b ) ( اگر هر دو طرف معنی دار باشند، یعنی خوش ساخت باشند ).
در مرتبه اول منطق، این یک طرح است، چرا که نمی توانیم به روی عباراتی مانند F سور بزنیم ( که یک محمول تابعی خواهد بود ).
برخی از مثال های خاص از این، عبارتند از:
• برای اعداد حقیقی b، a و c، اگر a = b آنگاه a + c = b + c ( در اینجا F ( x ) برابر x + c است )؛
• برای اعداد حقیقی b، a و c، اگر a = b آنگاه a − c = b − c ( در اینجا F ( x ) برابر x − c است )؛
• برای اعداد حقیقی b، a و c، اگر a = b، آنگاه ac = bc ( در اینجا F ( x ) برابر xc است )؛
• برای اعداد حقیقی b، a و c، اگر a = b و c ناصفر باشد، آنگاه a/c = b/c ( در اینجا F ( x ) برابر x/c است ).
تساوی (شطرنج). تساوی ( انگلیسی: Draw ) در شطرنج حالتی است که در آن، ادامه بازی ممکن نباشد یا بی ثمر قلمداد گردد، یا عملاُ نتیجه بازی نامعلوم بماند. شرایطی که باعث اعلام تساوی یک بازی می شوند، علاوه بر توافق دو حریف مدعی، طبق قوانین شطرنج تعریف شده اند. این قوانین از ۱ - پات ۲ - تکرار سه گانه ۳ - ۵۰ حرکت و ۴ - نبود نیروی کافی، تشکیل شده اند.
• پات: زمانی که بازیکنی که نوبت حرکت با اوست، هیچ حرکت قانونی نداشته باشد.
• تکرار سه گانه: در نوبت حرکت مدعی تساوی، یک وضعیت کاملاً مشابه از چیدمان مهره ها ۳ بار تکرار شود.
• پنجاه حرکت: اگر در طول ۵۰ حرکت، نه مهره ای زده شده و نه پیاده ای حرکت کرده باشد.
• نبود نیروی کافی: هیچ یک از حریفان نیروی کافی برای کیش و مات طرف مقابل نداشته باشد.
• کیش دائم: مدعی تساوی قادر است بی وقفه شاه حریف را کیش کند و شاه حریف هیچ خانه امنی در افق ندارد و تنها با تکرار دائم حرکات خود، موقتاً رفع کیش می کند.
• به غیر از مواردی که قوانین خاص یک مسابقه، از قبل ممنوع کرده باشد، دو حریف مدعی، در هر مقطع بازی می توانند با توافق متقابل، بازی را پایان داده و نتیجه را مساوی اعلام کنند. این حالت بیشتر زمانی پیش می آید که حرکات زیاد و بی نتیجه و خسته کننده ای انجام شده و هیچ یک از حریفان برتری قاطعی، نسبت به طرف مقابل نداشته باشد. با این حال توافق بر سر تساوی حتی در آغاز بازی ممنوع نیست و پیش آمده است. اگر چه یک توافق زودرس، زمانی که ناظران خارجی بازی، امکان تعیین نتیجه ای قاطع را معقول می دانند یا انتظار پیروزی لااقل، یکی از حریفان را دارند، با روحیه ورزشی سازگار نیست. سابقاً در قرن نوزدهم میلادی، به ویژه در مسابقات سال ۱۸۸۳م، در لندن، رسم بر این بود که بازیهای مساوی، به عنوان بازیهای ناتمام دوباره تکرار شوند. اما به علت انبار شدن تعداد زیادی از بازیهای به اصطلاح ناتمام و مشکلاتی که تجدید این بازیها بر تشکیلات سازماندهی مسابقات، تحمیل می کرد، تصمیم گرفته شد که برای هر پیروزی یک امتیاز و برای هر مساوی، نیم امتیاز منظور شود. در حال حاضر نیز طبق قوانین فدراسیون بین المللی شطرنج، همین الگوی امتیاز، ملاک است.
تساوی (فیلم ۲۰۰۲). تساوی ( به انگلیسی: dead heat ) نام فیلمی محصول ۲۰۰۲ است که مارک مالون آن را در ژانر اکشن، درام و کمدی و بازیگری کیفر ساترلند، انتونی لاپاگلیا، رادا میشل و کی پانابیکر عرضه کرده است.
فیلم در مورد پلیسی است که به دلیل بیماری بازنشسته شده است. او بسیار افسرده است و قصد خودکشی دارد. برادرش او را متقاعد می کند که اسب مسابقه را بخرند و در مسابقه شرکت دهند اما مشکل از جایی شروع می شود که اسبشان توسط رئیس اوباش به سرقت می رود.

دانشنامه آزاد فارسی

تساوی (منطق)
رجوع شود به:نسب اربعه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تساوی یعنی برابر و یکسان بودن که در ابواب مختلف فقه آمده است.
از تساوی به مناسبت در بابهایی نظیر اجتهاد و تقلید، صلات، جهاد، سبق و رمایه، قصاص و دیات سخن رفته است.
[ویکی فقه] تساوی (ابهام زدایی). تساوی ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تساوی (منطق)، از اصطلاحات علم منطق و به معنای نسبت میان دو مفهوم کلیِ مشترک در تمام مصادیق• تساوی (فقه)، برابر و یکسان بودن و دارای کاربرد در ابواب مختلف فقهی
...
[ویکی فقه] تساوی (فقه). تساوی یعنی برابر و یکسان بودن که در ابواب مختلف فقه آمده است.
از تساوی به مناسبت در بابهایی نظیر اجتهاد و تقلید، صلات، جهاد، سبق و رمایه، قصاص و دیات سخن رفته است.
← تساوی علم دو مجتهد
۱. ↑ العروة الوثقی ج۱، ص۲۹
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۶۵.
...
[ویکی فقه] تساوی (منطق). تساوی، از اصطلاحات علم منطق بوده و به نسبت میان دو مفهوم کلیِ مشترک در تمام مصادیق اطلاق می شود.
یکی از نسب اربعه، تساوی است و آن نسبت بین دو مفهوم کلی است که هر یک بر تمام افراد دیگری صادق است؛ به دیگر بیان، دو کلی در صورتی متساوی اند که تمام مصادیق آنها مشترک باشد؛ یعنی هر چه مصداق یکی از آنهاست، مصداق دیگری نیز باشد؛ مانند: مثلث و سه ضلعی، زوج و منقسم به متساویین، جسم و متحیّز و انسان و ضاحک.
یادآوری
بازگشت تساوی به دو موجبه کلیه است؛ مثل: هر انسانی ضاحک است و هر ضاحکی انسان است.دو کلی را که نسبت آنها تساوی است «متساویان» می گویند.

ویکی واژه

parità
برابر شدن با هم.

جمله سازی با تساوی

۱۷- در سال ۱۳۶۷ در لیگ گیلان دو تیم برابر هم صف آرایی کردند و جوان‌ترین سپیدرود تاریخ در رشت برابر ملوان قرار گرفت و دو تیم به تساوی یک بر یک رضایت دادند. برای سپیدرود ایرج عملی و برای ملوان محمد احمدزاده گلزنی کردند.

محبت به جفا کم نشود و به بر و عطا زیادت نگردد؛ از آن‌چه این هر دو اندر محبت سبب‌اند و اسباب اندر حال عیان متلاشی بود و دوست را بلای دوست خوش باشد و وفا و جفا اندر تحقیق محبت متساوی بود؛ چون محبت حاصل بود وفا چون جفا باشد و جفا چون وفا.

گزارش محتوای نامناسب