واژه متبرک در زبان فارسی به چیزی اطلاق میشود که به واسطه ارتباط با مقدسات، اشخاص مقدس، اماکن مذهبی یا امور معنوی، دارای برکت و تقدس شده باشد. این واژه به معنای برخوردار بودن از برکت، پاکی و ارزش معنوی است و برای اشیاء، مکانها، یا حتی زمانهایی به کار میرود که مردم آنها را مقدس و پر از خیر و نعمت میدانند.
این کلمه به صورت صفت به چیزی نسبت داده میشود که با تقدس و برکت همراه شده است. برای مثال، وقتی گفته میشود «سنگ متبرک»، منظور سنگی است که در یک مکان مقدس قرار دارد یا در مراسم دینی خاصی استفاده شده و مردم آن را دارای انرژی مثبت و خیر میدانند. همچنین این صفت میتواند به غذا، آب، لباس یا هر چیز دیگری اطلاق شود که به واسطه ارتباط با مقدسات یا دعا و نیایش، به نظر افراد مقدس یا مبارک آمده است.
در فرهنگهای اسلامی و ایرانی، بسیاری از مردم به اشیاء و مکانهای متبرک احترام خاصی قائل هستند و باور دارند که این اشیاء میتوانند در زندگی آنان خیر و برکت به همراه داشته باشند. برای مثال، زیارت اماکن مقدس، استفاده از تبرکات (مانند پارچههای متبرک، مهر یا انگشترهای مقدس) بخشی از زندگی معنوی بسیاری از افراد به شمار میآید. این اعتقاد باعث شده است که مفهوم تبرک به عنوان عاملی برای افزایش ایمان، آرامش روحی و تقویت باورهای دینی شناخته شود.
متبرک. [ م ُ ت َب َرْ رَ ] ( ع ص ) میمون و مبارک. ( آنندراج ). میمنت گرفته و خجسته و مبارک. ( ناظم الاطباء ). بابرکت. و با میمنت و خجسته و با سعادت و مبارک. ( ناظم الاطباء ): و چون بار آید شهر را خوازه بندند به سبب آمدن از آنجای متبرک و این نور را در ولایتهای دیگر نور بخارا خوانند. ( تاریخ بخارا ). || مقدس وپاک. ( ناظم الاطباء ): و روز جمعه سیوم مزار متبرک جام را فخیم اقبال ساخت. ( ظفرنامه یزدی ).
متبرک. [ م ُ ت َ ب َرْ رِ ] ( ع ص ) رجل متبرک، مرد اعتمادکرده به چیزی. || الحاح کننده. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). و رجوع به تبرک شود.
(مُ تَ بَ رِّ ) [ ع. ] (اِفا. ) خجسته، فرخنده.
۱. دارای خیر و برکت، با برکت.
۲. خجسته و مبارک.
۳. دارای قداست.
دارای خیروبرکت، بابرکت
( اسم ) ۱ - مبارک میمون: و چون باز آید شهر را خوازه بندند بسبب آمدن از آنجای متبرک و این نور را در ولایتهای دیگر نور بخارا خوانند. ۲ - مقدس و روز جمعه سیوم مزار متبرک جام را مخیم اقبال ساخت.
مرد اعتماد کرده بچیزی
💡 در کتاب زندگینامه ادوارد به پرهیزکاری او تأکید شدهاست. او به گیفو اسقف ولز کمک کرد تا از موقوفات و زمینهایی که به صومعه ابینگدون اعطا کرده بود محافظت کند. ولی بنا به گفتههای برخی از راهبان اوشام، او بسیاری از آثار متبرک کلیسا را در گلوچستر گردآوری میکرد و از آنهایی که خوشش می آمد برای خودش برمی داشت. هنگامی که گروین رئیس راهبان سنت ریکویر از دربار انگلستان دیدار میکرد.
💡 امامزاده ابراهیم یکی از دو امامزادهٔ معروف شهر آمل و از امامزادگان متبرک و خاص ایران است و هماکنون از بناهای تاریخی شهر آمل و مازندران محسوب میشود. این امامزاده به دلیل آثار نفیس چوبی از قبیل در، صندوق و همچنین تزئینات و کتیبههای زیبای قاجاری اهمیت هنری و تاریخی دارد.
💡 کودکان به دست یک پیر (موبد) با آب متبرک غسل تعمید داده میشوند، در زمان ازدواج، پیر یک نان را دو نیمه میکند و نیمی از آن را به عروس و نیمه دیگر را به داماد میدهد. عروس در لباس سرخ از کلیساهای مسیحی بازدید میکند.
