شکافنده به چیزی گفته می‌شود که توانایی ایجاد شکاف، جدا کردن یا باز کردن اجسام، مواد یا سطوح را دارد. این واژه می‌تواند در معنای فیزیکی برای ابزارها و وسایل و در معنای استعاری برای ایده‌ها یا نیروهایی که باعث جدا شدن یا تمایز می‌شوند، به کار رود.
در صنایع و کارگاه‌ها، شکافنده به ابزار یا دستگاه‌هایی گفته می‌شود که برای خرد کردن، باز کردن یا جدا کردن قطعات استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، شکافنده چوب یا سنگ وسیله‌ای است که امکان جدا کردن بخش‌ها و آماده‌سازی مواد برای استفاده بعدی را فراهم می‌کند و نقش مهمی در کارایی و سرعت انجام کار دارد.
به صورت استعاری، شکافنده می‌تواند به چیزی یا کسی گفته شود که مرزها، قواعد یا باورها را می‌شکند و باعث ایجاد تغییر یا تحول می‌شود. این کاربرد نشان‌دهنده توانایی ایجاد تمایز، تحول یا نوآوری است و معمولاً با شکستن موانع و ایجاد فرصت‌های جدید همراه است.
