زنگار به معنای لایهای از زنگ یا اکسیداسیون است که بر روی فلزات، به ویژه آهن، ایجاد میشود. این پدیده به دلیل واکنش فلز با رطوبت و اکسیژن در هوا رخ میدهد و معمولاً به رنگ قهوهای مایل به قرمز دیده میشود. در زبان فارسی، این واژه همچنین به معنای کثیفی یا آلودگی به کار میرود و میتواند به صورت مجازی برای توصیف حالتی از فرسودگی یا کهنگی نیز استفاده شود.
فرآیند ایجاد این واکنش:
زنگار زمانی ایجاد میشود که آهن در معرض رطوبت و اکسیژن قرار گیرد. این واکنش شیمیایی باعث میشود که آهن به اکسید آهن تبدیل شود، که در نهایت به زنگار منجر میشود. این فرآیند به عنوان اکسیداسیون شناخته میشود.
عوامل مؤثر:
رطوبت: هر چه میزان رطوبت بیشتر باشد، احتمال ایجاد آن افزایش مییابد.
آلودگی: وجود مواد شیمیایی یا آلودگیها در هوا میتواند سرعت اکسیداسیون را افزایش دهد.
نوع فلز: برخی فلزات مانند آلومینیوم یا استیل ضد زنگ کمتر مستعد زنگ زدن هستند.
عوارض:
زنگار میتواند به تدریج باعث تخریب و کاهش عمر مفید اشیاء و سازههای فلزی شود. این پدیده میتواند در سازههای ساختمانی، وسایل نقلیه، و تجهیزات صنعتی مشکلات جدی ایجاد کند.
روشهای پیشگیری:
پوششدهی: استفاده از رنگها یا پوششهای حفاظتی میتواند از تماس مستقیم فلز با رطوبت و اکسیژن جلوگیری کند.
نگهداری: نگهداری منظم و تمیز کردن سطوح فلزی میتواند به کاهش احتمال ایجاد آن کمک کند.