آبخوان، که در زبان فارسی به آن سفره آب یا آبزا نیز گفته میشود، بخش حیاتی از پوسته زمین را تشکیل میدهد که در آن، فضاهای خالی و منافذ موجود در سنگها و رسوبات، مملو از آب میشوند. این ساختارهای زیرزمینی، که به مثابه مخازن طبیعی آب عمل میکنند، نقش بسزایی در تأمین منابع آبی برای مصارف مختلف، از جمله شرب، کشاورزی و صنعت ایفا میکنند. تصور کنید در زیر پای ما، شبکهای عظیم از لولهکشی طبیعی وجود دارد که با هوشمندی، آب باران را ذخیره کرده و در زمان نیاز، آن را به ما عرضه میدارد؛ این دقیقاً همان کاری است که یک آبخوان انجام میدهد!
معمولاً، بارندگیهای ممتد و نفوذ آب به داخل زمین، منافذ و سوراخهای سنگها را پر میکند. این آب، پس از نفوذ از لایههای سطحی، با رسیدن به یک لایه ناتراوا مانند سنگهای رسی، متوقف شده و در همانجا تجمع مییابد و به این ترتیب، آبخوان شکل میگیرد. جالب است بدانید که همین تجمع آب زیرزمینی، گاهی به شکل چشمههای طبیعی در سطح زمین آشکار میشود و به ما یادآوری میکند که گنجینهای پنهان در زیر پایمان در جریان است. همانند یک حساب بانکی پر و خالی شونده، سطح آبهای زیرزمینی نیز در فصول مرطوب (فصول پربارش) بالا آمده و در فصول خشک، پایین میرود. اما نگران نباشید، این نوسانات هرگز از یک سطح معین فراتر یا پایینتر نخواهد رفت که آن را سطح آب دائمی مینامند؛ سطحی که نشاندهنده حداقل ذخیره آبی منطقه است و به ما اطمینان میدهد که همیشه مقداری آب برای روز مبادا وجود دارد!