دمبرگ

دمبرگ یا petiole بخشی از گیاه است که برگ را به ساقه متصل می‌کند. این ساختار در واقع همان «ساقه کوچک برگ» است که اجازه می‌دهد برگ‌ها در موقعیت مناسبی نسبت به نور خورشید قرار گیرند و فرآیند فتوسنتز بهینه انجام شود. 

دمبرگ علاوه بر اتصال برگ به ساقه، به عنوان کانالی برای انتقال آب، مواد معدنی و قندهای تولیدشده در برگ عمل می‌کند. این بخش می‌تواند به برگ انعطاف‌پذیری بدهد تا در مقابل باد یا باران خم شود و از آسیب دیدن برگ جلوگیری کند. برخی گیاهان حتی با تغییر طول یا زاویه دمبرگ، میزان تابش نور به برگ را تنظیم می‌کنند.

در گیاهان بدون دمبرگ یا برگ‌های نشسته (sessile)، برگ مستقیماً به ساقه متصل می‌شود و چنین بخشی وجود ندارد. دانستن نقش این بخش برای زیست‌شناسان و باغبانان اهمیت دارد، زیرا سلامت و رشد برگ‌ها ارتباط مستقیم با طول و کیفیت آن دارد.

لغت نامه دهخدا

دم برگ. [ دُ ب َ ] ( اِ مرکب ) دسته برگ که بدان با شاخ پیوندد. ( یادداشت مؤلف ). میله باریکی را که قطورتر از پهنک می باشد و پهنک به وسیله آن به ساقه نبات متصل می گردد دم برگ نامند، شکل دم برگ در گیاهان مختلف متفاوت است، مثلاً گاهی استوانه شکل است مانند دم برگ داردوست و تبریزی، و گاهی مقعر و شیاردار و ناودانی شکل است مانند دم برگ نمدار. در نباتات آب زی تراپاناتانس قسمتی از دم برگ متورم و مملو از هوا می باشد و نبات به وسیله آن در سطح آب شناور می گردد. ( از گیاه شناسی ثابتی صص 244 - 245 ).

فرهنگ معین

(دُ بَ ) (اِمر. ) دنبالة باریکی که برگ را به ساقه پیوند دهد.

فرهنگ عمید

دنبالۀ باریکی که برگ را به شاخه یا ساقه متصل می سازد.

فرهنگ فارسی

دم برگ، دنباله باریکی که برگ رابشاخه متصل میکند
( اسم ) دنباله باریکی که برگ را بساقه پیوند دهد.
دسته برگ که بدان با شاخ پیوندد.

فرهنگستان زبان و ادب

{petiole, leafstalk} [زیست شناسی- علوم گیاهی] پایه ای که برگ را به ساقه متصل می کند

دانشنامه عمومی

دُمبَرگ بخشی از ساختار برگ درختان است. دمبرگ میلهٔ کوتاهی است که پهنک را در محل گره به ساقه متصل می کند. قسمت عمدهٔ دمبرگ را بافتهای چوبی و آبکشی تشکیل می دهند. دمبرگ معمولاً به لبه پایه پهنک متصل است ولی در بعضی از گیاهان مانند لادن و کرچک به سطح زیرین برگ اتصال دارد. اینگونه برگها را سپر می گویند. برگهای فاقد دمبرگ را که پهنک آنها مستقیماً به ساقه متصل است بی دمبرگ یا چسبنده می نامند. قاعده برگ گاهی به صورت نیام ( غلاف ) گسترش می یابد و ممکن است دارای ضایعاتی به نام گوشوارک و زبانک باشد.

دانشنامه آزاد فارسی

دُمْبَرْگ (petiole)
پایه ای که پهنک برگ را به ساقه متصل می کند. دمبرگ معمولاً ادامۀ رگبرگ میانی برگ و به آن پیوسته است و به قاعدۀ پهنک متصل می شود، امّا گاهی، مانند برگ لادن، به سطح تحتانی پهنک متصل است. دمبرگ هایی که مسطح و شبیه برگ اند، دمبرگ برگی (فیلود)، نامیده می شوند. به برگ های فاقد دمبرگ چسبا می گویند.

ویکی واژه

دنبالة باریکی که برگ را به ساقه پیوند دهد.

جمله سازی با دمبرگ

در سویا اشکال رشد نامحدود بزرگ‌ترین بر گ‌ها در وسط بوته قرار دارند و در بخش‌های بالایی و پایینی بوته از سطح برگ‌ها و طول دمبرگ کاسته می‌شود. در ارقام رشد محدود برگ‌ها ی قسمت انتهایی بوته دارای سطح برگ کمتر و دمبرگ کوتاهتر می‌باشند، ولی نزدیک شدن به طرف پایین بوته، سطح بر گها و طول دمبر گ افزایش می‌یابد.