خاموش کردن یا اطفای حریق، به مجموعه اقدامات و عملیات اصولی و سازمانیافتهای اطلاق میشود که با هدف مهار، کنترل و نهایتاً خاموش نمودن آتش صورت میپذیرد. این فرآیند حیاتی، مستلزم بهکارگیری دانش تخصصی، ابزارهای مناسب و روشهای علمی جهت مقابله با آتشسوزی و جلوگیری از گسترش آن است. در این راستا، استفاده از خاموشکنندههای دستی، سیستمهای سقفی خودکار مانند اِسپرینکلرها و همچنین آب، کف، گازهای خنثی و مواد شیمیایی خشک، بسته به نوع حریق، ضروری میباشد.
فرونشاندن آتش، مفهومی فراتر از خاموش کردن ظاهری شعلهها دارد و بر ریشهکن کردن کامل عوامل مشتعل و از بین بردن ظرفیت احتراق در منبع حریق تأکید مینماید. این مرحله، تضمین میکند که آتش بهطور دائم خاموش شده و امکان بازگشت یا شعلهور شدن مجدد آن وجود نداشته باشد. این امر، مستلزم خنکسازی مؤثر مواد سوختی، قطع جریان اکسیژن و جداسازی مواد قابل اشتعال از یکدیگر است تا مثلث یا هرم آتش بهطور کامل از بین برود.
در مجموع، اطفای حریق بهعنوان یک رشته علمی و عملی، نقش انکارناپذیری در حفظ ایمنی، صیانت از جان انسانها، محافظت از اموال و حفظ محیطزیست ایفا میکند. آموزش همگانی، رعایت اصول پیشگیری و آمادگی برای واکنش سریع و مؤثر در مواقع اضطراری، از ارکان اصلی مدیریت بحران در مواجهه با حریق محسوب میشوند. بنابراین، درک صحیح تفاوتهای معنایی بین اصطلاحات خاموش کردن و فرونشاندن و بهکارگیری صحیح آنها، میتواند در افزایش اثربخشی عملیات و کاهش خسارات ناشی از آتشسوزی تأثیر بسزایی داشته باشد.