دانشنامه اسلامی
علامه شیخ تقی الدین کفعمی در مقدمه کتاب سخن سه تن از علمای بزرگ را درباره اسماء الهی آورده که هر یک ۹۹ نام از نام های خداوند را بیان کرده اند، آنان:۱ . شیخ جمال الدین احمد بن فهد حلی (درگذشت ۸۴۱ هجری)، مؤلف کتاب « عدة الداعی و نجاح الساعی ». ۲ . شهید اول ، ابو عبدالله محمد بن مکی عاملی (شهادت ۷۸۶ هجری)، مؤلف کتاب « اللمعة الدمشقیة ». ۳ . شیخ فخر الدین محمد بن محاسن ، مؤلف کتاب « الجواهر ». کفعمی می فرماید: اسمایی که این سه بزرگوار نقل کرده اند برخی مشترک و برخی غیر مشترک است، لذا با حذف اسامی تکراری، به شرح و توضیح آن اسماء می پردازم.سپس به شرح و توضیح اسماء الهی پرداخته که اولین آنها نام مبارک « الله » می باشد. در پایان کتاب نیز به ترتیب حروف الفبا ، ۱۱۱۷ نام از نام های خداوند متعال را در قالب دعایی زیبا آورده است. منابع کتابکفعمی در شرح و تفسیر اسماء الهی به منابع مهمی از کتاب های معتبر لغت ، دعا ، تفسیر ، عقاید و غریب قرآن استناد کرده است از جمله:۱ . تفسیر اسماء الله تعالی الحسنی ، نوشته غزالی۲ . توحید ، نوشته شیخ صدوق۳ . الجواهر ، نوشته بادرائی۴ . مهج الدعوات ، نوشته ابن طاوس۵ . الدر المنتظم فی السر الاعظم ، نوشته محمد بن طلحة۶ . درة الغواص فی اوهام الخواص ، نوشته حریری۷ . مصباح المتهجد ، نوشته شیخ طوسی۸ . الصحاح ، نوشته جوهری۹ . عدة الداعی ، نوشته ابن فهد حلی۱۰ . غریب القرآن و نزهة القلوب ، نوشته عزیزی۱۱ . الغریبین (غریب القرآن و غریب الحدیث)، نوشته هروی۱۲ . فصول العقائد ، نوشته خواجه نصیر الدین طوسی۱۳ . القواعد و الفوائد ، نوشته شهید اول۱۴ . مشارق الانوار ، نوشته البرسی۱۵ . منتهی السؤول ، نوشته علی بن یوسف بن عبد الجلیل
[ویکی فقه] المقام الاسنی (کتاب). نام کامل این کتاب المقام الاسنی فی تفسیر الاسماء الحسنی است. نویسنده آن علامه شیخ تقی الدین ، ابراهیم بن علی کفعمی ، از علمای بزرگ شیعه در قرن نهم هجری است.موضوع این کتاب تفسیر نام های خداوند متعال است. مؤلف در این کتاب ۱۳۷ نام از نام های خداوند متعال را شرح و تفسیر نموده است.
علامه شیخ تقی الدین کفعمی در مقدمه کتاب سخن سه تن از علمای بزرگ را درباره اسماء الهی آورده که هر یک ۹۹ نام از نام های خداوند را بیان کرده اند، آنان:۱ . شیخ جمال الدین احمد بن فهد حلی (درگذشت ۸۴۱ هجری)، مؤلف کتاب « عدة الداعی و نجاح الساعی ». ۲ . شهید اول ، ابو عبدالله محمد بن مکی عاملی (شهادت ۷۸۶ هجری)، مؤلف کتاب « اللمعة الدمشقیة ». ۳ . شیخ فخر الدین محمد بن محاسن ، مؤلف کتاب « الجواهر ». کفعمی می فرماید: اسمایی که این سه بزرگوار نقل کرده اند برخی مشترک و برخی غیر مشترک است، لذا با حذف اسامی تکراری، به شرح و توضیح آن اسماء می پردازم.سپس به شرح و توضیح اسماء الهی پرداخته که اولین آنها نام مبارک « الله » می باشد. در پایان کتاب نیز به ترتیب حروف الفبا ، ۱۱۱۷ نام از نام های خداوند متعال را در قالب دعایی زیبا آورده است.
منابع کتاب
کفعمی در شرح و تفسیر اسماء الهی به منابع مهمی از کتاب های معتبر لغت ، دعا ، تفسیر ، عقاید و غریب قرآن استناد کرده است از جمله:۱ . تفسیر اسماء الله تعالی الحسنی ، نوشته غزالی۲ . توحید ، نوشته شیخ صدوق۳ . الجواهر ، نوشته بادرائی۴ . مهج الدعوات ، نوشته ابن طاوس۵ . الدر المنتظم فی السر الاعظم ، نوشته محمد بن طلحة۶ . درة الغواص فی اوهام الخواص ، نوشته حریری۷ . مصباح المتهجد ، نوشته شیخ طوسی۸ . الصحاح ، نوشته جوهری۹ . عدة الداعی ، نوشته ابن فهد حلی۱۰ . غریب القرآن و نزهة القلوب ، نوشته عزیزی۱۱ . الغریبین (غریب القرآن و غریب الحدیث)، نوشته هروی۱۲ . فصول العقائد ، نوشته خواجه نصیر الدین طوسی۱۳ . القواعد و الفوائد ، نوشته شهید اول۱۴ . مشارق الانوار ، نوشته البرسی۱۵ . منتهی السؤول ، نوشته علی بن یوسف بن عبد الجلیل
سخن آقا بزرگ
آقا بزرگ تهرانی در کتاب ارزشمند « الذریعة الی تصانیف الشیعة » درباره ی این کتاب می فرماید: «المقام الاسنی فی شرح الاسماء الحسنی، للشیخ ابراهیم الکفعمی. اورد فی آخر «البلد الامین» عبارات ثلاثة فی ترتیب الاسماء التسعة و التسعین، و جمع هو بینهما فی عبارة رابعة جامعة للکل مع الشرح و البیان، و ذکر انه سمی الشرح ب «المقام الاسنی» و بعد تمام الشرح اورد عبارة خامسة بغیر شرح مرتبا للاسماء علی حروف الهجاء».یعنی: «کتاب المقام الاسنی فی شرح الاسماء الحسنی، نوشته شیخ ابراهیم کفعمی است. وی این کتاب را در آخر کتاب « البلد الامین » آورده است. مؤلف در این کتاب عبارت های سه گانه ای را در بیان ۹۹ اسم از اسماء الهی آورده و با جمع میان آنها عبارت چهارمی را علاوه بر شرح و توضیح هر یک مطرح نموده است و آن را «المقام الاسنی» نامیده است. وی در پایان این شرح عبارت پنجمی نیز در اسماء الهی به ترتیب حروف الفبا آورده است».
نسخه شناسی
...
