آدونیس
فرهنگ فارسی
( اسم ) آدنیس
فرهنگ اسم ها
معنی: آدنیس، گلی به رنگ زرد و قرمز، گلی به رنگ زرد و قرمز که فقط هنگام تابش خورشید باز می شود
دانشنامه عمومی
پسر کینوراس از دخترش مورها بود. وی جوانی زیبارو و معشوق آفرودیته بود. آرس که به آدونیس حسد می برد، به صورت گراز آمد و او را کشت. از خون آدونیس گل شقایق می روید و آفرودیته به غم می افتد. آفرودیته از پرسفونه خواست تا اجازه دهد آدونیس هر سال، چهار ماه در بهار زنده شود و به زمین بازگردد و از این رو آدونیس نماد تجدید حیات طبیعت است.
دانشنامه آزاد فارسی
شهرت و تخلّص علی احمد سعید، شاعر، نظریه پرداز، منتقد ادبی و روزنامه نگار عرب. از دانشگاه سن ژوزف بیروت دانشنامۀ دکتری گرفت. در ۱۹۵۵ به سبب فعالیت های سیاسی و عضویت در حزب ناسیونال سوسیالیست سوریه شش ماه زندانی شد. سال بعد، به لبنان رفت و به تابعیت این کشور درآمد. از ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۵ استاد ادبیات عربی دانشگاه لبنان بود و از ۱۹۸۵ به بعد در پاریس اقامت کرد. از کسانی چون آنتون سَعاده و جبران خلیل جبران تأثیر پذیرفت و ادبیات کلاسیک سنتی، فرهنگ قدیم عربی و معارف اسلامی را از پدرش آموخت. شعر او تا ۱۹۵۰ کوششی بود در امتزاج این منابع و نیز بیان باورهای سیاسی او. مرحلۀ نوین شعر وی شورش علیه اوزان و قالب های سنتی بود که در تکوین شعر آزاد عربی نقشی قاطع داشت. دفتر شعر نغمه های مِهیار دمشقی (۱۹۶۱) نقطۀ عطفی در شعر آدونیس و جهان عرب بود. بغرنج ترین اثر او کتاب مفرد به صیغۀ جمع است. در مقام شاعر و نظریه پرداز بر معاصران و نسل جوان تر از خویش تأثیر عمیق گذاشته و نامش با مدرنیسم مترادف شده است. کتاب نقد وی، زمان شعر (۱۹۷۲)، آغازی نو در نقد ادبی دنیای عرب است. آدونیس از پایه گذاران مجلۀ پیشرو شعر (۱۹۵۷) و مواقف (۱۹۶۸) بود. شعر او در آنِ واحد انقلابی و سامان گریز و گاه عارفانه، و با این همه هماهنگ است. بوطیقای آدونیس وی را به سمبولیست ها و سوررئالیست های اروپایی نزدیک می کند. در همۀ آثارش مهارت شگرفی در زبان و ساختار دارد. الکتاب (۱۹۹۵) از آخرین آثار اوست که در آن جنبه های مختلف تاریخ عرب با لحن ها و صداهای گوناگون بازگفته شده است. نیز کتابی با عنوان متن قرآنی و آفاق نگارش دارد که در آن از راز جاودانگی قرآن بحث می کند. این کتاب اخیراً (۱۳۸۸ ش) به فارسی ترجمه شده است. او اشعاری نیز علیه اشغالگران صهیونیست سروده است.
آدونیس (اسطوره شناسی). آدونیس (اسطوره شناسی)(Adonis)
(آدون، Adon، در فرهنگ سامی به معنی «خداوند ارباب») در اساطیر یونان، جوانی زیبارو که آفرودیتعاشق او بود. وی هنگام شکار گراز کشته شد، ولی اجازه یافت که هرسال یک بار از دنیای مردگان بیرون آمده مدتی را با آفرودیت بگذراند. گل شقایق از خون وی رویید. در بابل، آشور و فنیقیه، خدای رُستنی ها و گیاهان است و تموزنام دارد. طبق افسانه ها خواهرش، ایشتر، او را از دنیای زیرین بیرون آورد. او را با اُزیریس، خدای مصری جهان زیرین، نیز یکی دانسته اند. داستان یونانی آدونیس دو روایت دارد: آفرودیت که مجذوب زیبایی این کودک شده بود، او را درون جعبه ای گذاشت و به پرسفونه، ملکه دنیای مردگان، سپرد تا از او مراقبت کند. پرسفونه نیز به کودک علاقه مند شد و از پس دادن او به آفرودیت امتناع کرد، تا آن که زئوسبرای رفع اختلاف آن دو به داوری نشست. مطابق یکی از روایات، زئوس حکم کرد که آدونیس با هریک از دو الهه، یک سوم سال را بگذراند و در یک سوم باقی مانده آزاد باشد. آن گاه آدونیس گفت که می خواهد یک سوم باقی مانده را نیز با آفرودیت بگذراند. در روایت دیگر، زئوس از حکمیت بین دو الهه سرباز می زند و داوری به کالیوپکه از موزها است واگذار می شود. وی چنین حکم می کند که آدونیس با هر دو الهه نیمی از سال را بگذراند. فرجام آدونیس نیز به دو گونه نقل شده است؛ یکی آن که گرازی وحشی وی را می کشد و آفرودیت که از مرگ وی بسیار اندوهگین شده بود، هر سال، بهار، شقایق سرخی را از خون وی می رویاند. دیگر این که آفرودیت به پرسفونه فرمان می دهد که هر سال، از آغاز بهار به مدت چهار ماه، آدونیس را به زمین بازگرداند.
آدونیس (گیاه شناسی). رجوع شود به:گل آتشین
