معنی اکتحال | لغت یاب

لغت نامه دهخدا

اکتحال. [ اِ ت ِ ] ( ع مص ) گیاه برآوردن گرفتن زمین. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). || بدخواب شدن و پریدن خواب در شب. || اثر غم در چهره پدید آمدن. ( از اقرب الموارد ). || درشدت و سختی افتادن. ( از منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از آنندراج ). در شدت افتادن پس از فراخی. ( از اقرب الموارد ). || مااکتحلت عینی بک ؛ ای مارأیتک. ( از اقرب الموارد ). || سرمه کشیدن. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از آنندراج ). سرمه کردن. به چشم کشیدن سرمه و مانند آنرا. ( یادداشت مؤلف ). خویشتن را سرمه در چشم کردن. ( المصادر زوزنی ) ( از تاج المصادر بیهقی ). سرمه در چشم کشیدن. ( غیاث اللغات ). || ( اِمص ) سرمه کشیدگی. ( ناظم الاطباء ).

فرهنگ معین

(اِ تِ ) [ ع . ] (مص م . ) سرمه کشیدن .

فرهنگ عمید

سرمه به چشم کشیدن.

فرهنگ فارسی

سرمه به چشم کشیدن
( مصدر ) سرمه کشیدن .

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] اکتحال یا سرمه کشیدن، یکی از دستورات مستحبی اسلام و از سنت های مؤکد است که هم جنبه پیشگیری دارد و هم به عنوان درمان برخی بیماری ها معرفی شده است.
سرمه کشیدن یکی از آداب زینت و یکی از اعمال پسندیده در شریعت است که برای تمام افراد مرد و زن سفارش شده است؛ البته سرمه کشیدن برای زن مانند سایر زینت ها در مقابل نامحرم حرام است.
مرحوم طبرسی در کتاب مکارم الاخلاق در بیان آداب پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله می گوید: «و کان لایفارقه فی اسفاره قارورة الدهن و المکحلة والمقراض و المرآة و السواک و المشط؛ پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله میفرمایند: همیشه شش چیز در سفر همراه داشت:
این روایت نیز در کتاب «دعائم الاسلام» از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نقل شده است: «انه امر بالا کتحال بالا ثمد و قال صلی الله علیه و آله: علیکم به فانه مذهبة لِلْقَذی مصفاة للبصر؛ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله سفارش کردند که مسلمانان با «اثمد» سرمه بکشند. و ضمن تأکید بر این نوع از سرمه، فرمودند: سرمه به اثمد خار و خاشاک (و آشغالهای داخل چشم) را خارج نموده و چشم را پاک می کند».
نکته جالب این که طبق این روایت، سرمه علاوه بر آثار مادی اثر معنوی نیز دارد.