واژه «دیوانچی» در منابع کهن فارسی، به ویژه در کتابهای طب سنتی و اداری مانند ناظم الاطباء، به معنای اتاق یا محلی مخصوص وزیر یا مأموران عالیرتبه دولت است. این اصطلاح از ترکیب «دیوان» و پسوند «چی» ساخته شده است؛ «دیوان» به دفتر اداری و محل ثبت امور حکومتی اشاره دارد و «چی» نقش صفت فاعلی یا نسبتدهنده دارد، بنابراین «دیوانچی» به کسی یا چیزی نسبت داده میشود که مرتبط با دیوان و امور اداری است.
دیوانچی به عنوان اتاق مخصوص وزیر، غالباً محلی محفوظ، اختصاصی و مهم در دربار یا اداره حکومتی بود که جلسات رسمی، نگارش اسناد و بررسی امور حکومتی در آن انجام میشد. این اتاق نمادی از مرکزیت قدرت و مسئولیتهای اداری به شمار میرفت و دسترسی به آن معمولاً محدود به مقامات بالا و مستخدمان رسمی بود.
علاوه بر کاربرد اداری، این واژه گاهی در متون طب سنتی و ادبیات قدیم به عنوان مرجع برای محلی امن و مرموز نیز یاد شده است. این نشان میدهد که اهمیت اتاق وزیر تنها به جنبه اداری محدود نبود، بلکه به عنوان مرکزی برای تصمیمگیریهای مهم، نگهداری اسناد و حفظ اسرار حکومتی نیز عمل میکرد. از این نظر، دیوانچی نه تنها اتاقی فیزیکی، بلکه نمادی از اقتدار، نظم و سلسلهمراتب در ساختار حکومتی و دربار بود.