اجماع تشرفی

[ویکی فقه] اجماع تشرفی، بیان رأی معصوم - حاصل از تشرّف به محضر امام عصر (علیه السلام) - در قالب اجماع است.
اجماع تشرفی در جایی است که فقیهی در زمان غیبت امام معصوم (علیه السلام) به خدمت آن حضرت مشرف شود و رأی معصوم (علیه السلام) را در مسئله ای بشنود، ولی به هنگام باز گویی رأی معصوم، نگوید که من خود از امام شنیده ام - زیرا در زمان غیبت کبری، قولِ مدعی رؤیت، محکوم به کذب است - بلکه در قالب ادعای اجماع، به این نکته اشاره کند که رأی معصوم را احراز کرده است. این گونه موارد برای « مقدس اردبیلی » و « سید مهدی بحرالعلوم » اتفاق افتاده و نقل شده است؛ از این رو احتمال داده می شود که آن چه در کلام ایشان به عنوان اجماع آمده است، اجماع تشرفی باشد.
ادله اجماع تشرفی
اجماع تشرفی به لحاظ وحدت راوی، همانند اجماع منقول است و کسانی که خبر واحد را حجت نمی دانند، یا ادله حجیت خبر واحد را، شامل اجماع منقول نمی دانند، اجماع تشرفی را نیز حجت نمی دانند؛ ولی کسانی که خبر واحد را مطلقاً حجت می دانند، اجماع تشرفی را نیز دارای اعتبار و حجت می دانند.
علت تردید در اجماع تشرفی
علت تردید در حجیت اجماع تشرفی آن است که انسان ممکن است به صرف ادعای چنین اجماعی نتواند قطع به تشرف و یقین به رأی امام (علیه السلام) پیدا کند، وگرنه چنان چه از اجماع تشرفی قطع به قول امام (علیه السلام) حاصل شود، همین قطع حجیت داشته و دیگر نیازی به حجیت اجماع نیست.

💡 چون سعدالدین مدتی در حمام یکی از شهرهای دمشق یا کوه قاسیون اقامت داشته است، به حموی معروف شده‌است. در میان ادبا در زادروز و سال‌مرگ او اتفاق نظر نیست، اما اجماع کلی سال ۵۸۶ را زادروز حموی و سال ۶۴۹ ه. ق سال وفاتش ذکر کرده‌اند.

💡 سدیگر دلیل آنست که رب العالمین با موسی فرمود لیلة النار که: إِنِّی أَنَا اللَّهُ اجماع است که موسی بحقیقت کلام باری شنید، و معلوم است که بسمع وی جز حرف و صوت نرسید.

💡 فصل: اگر گویند روا بود که اندر دنیا، امروز خدایرا ببیند جهت کرامت جواب آنست که گوئی قوی ترین آنست که این روا نبود زیرا که اجماع برین است.

💡 اجماع دانشمندان اهل سنت بر آن است که لقب فاروق مختص عمر بن خطاب است و تقریباً در تمامی کتب اهل سنت از این لقب برای او استفاده می‌شود.

💡 اينان ادعا مى كنند كه چون امام در اين نامه به بيعت و شورا و اجماع مهاجران و انصاراستدلال كرده، بنابراين وى صحت اقامه امامت را از اين راههاقبول داشته است.

💡 اما ذمی بمسلمان و بنده بآزاد باز کشند، همچنین فرزند به پدر و فرزند بمادر باز کشند، و پدر را بفرزند و مادر را بفرزند نه، و جماعتی را بیک شخص باز کشند بحکم اجماع، و زن را بمرد باز کشند و مرد را بزن بحکم خبر.