در اساطیر یونان، پسر پوزئیدون و آمفیتریت و پیامرسان اقیانوسها محسوب میشود که در کاخی طلایی در ژرفای دریا سکونت داشت. این موجود افسانهای، با نیمتنهای انسانی و دمی ماهیمانند، به شکل یک مردماهی تصویر شده و در برخی روایات دارای پاهایی بهشکل سم اسب و پوششی صدفی بر شانههاست. تریتون سوار بر اسبها و هیولاهای دریایی بر سطح امواج حرکت میکرد و با دمیدن در صدفی حلزونیشکل، امواج خروشان را آرام میساخت.
از جنبهی نجومی، بزرگترین قمر طبیعی سیارهٔ نپتون است که در ۱۰ اکتبر ۱۸۴۶ توسط ویلیام لاسل کشف شد. این قمر با قطری حدود ۲۷۰۰ کیلومتر، هفتمین قمر بزرگ سامانهٔ خورشیدی و تنها قمر با مدار پسرونده محسوب میشود. تریتون جهانی منجمد با میانگین دمای سطحی حدود ۴۰ کلوین (منفی ۲۳۰ درجه سانتیگراد) است که پوستهای از یخهای رنگین متشکل از آب، نیتروژن و متان آن را پوشانده است. با این وجود، فعالیتهای زمینشناختی چشمگیری همچون فوران چشمههای آبگرم و تشکیل ابرهای نیتروژنی، پویایی شگفتانگیزی به این جرم آسمانی بخشیده است.
سطح جوان و کمدهانهٔ آن که نشاندهندهی سنی کمتر از ۱۰ میلیون سال است، پیوسته با فورانهای سرد آتشفشانی از جنس آب و آمونیاک مایع بازسازی میشود. شواهد نشان میدهد تریتون احتمالاً در گذشته سیارهای کوتوله بوده که مستقل از نپتون به دور خورشید در گردش بوده و سپس توسط گرانش این سیاره به دام افتاده است. این نظریه با توجه به شباهت اندازه و ترکیب تریتون به پلوتو و نیز حرکت مخالف مدار آن با چرخش نپتون تقویت میشود.
تریتون. [ ت ْ ت ُ ] ( اِخ ) یکی از خدایان دریا، در اساطیر یونان قدیم است. وی پسر پزئیدون و امفی تریت بود.
یکی از خدایان دریا پسر نپتون و آمفیتریت ( اساطیر ).
تریتون (اسطوره). تریتون ( به یونانی: Τριτων ) در اساطیر یونان پسر پوزئیدون و آمفیتریت پیام آور آب های پهناور است که به همراه آن ها در کاخی طلایی در اعماق دریا زندگی می نمود. او به شکل یک مردماهی می ماند و دارای بالاتنه ای به شکل انسان و دمی همانند ماهی بود و در برخی تفاسیر دارای پاهایی به شکل سم اسب و شانه هایش از صدف پوشیده شده بودند.
او سوار بر اسب ها و هیولاهای دریایی بر روی امواج دریا حرکت می نمود و یک صدف حلزونی شکل با خود حمل می کرد که به وسیلهٔ آن ضرباتی محکم و آرام به امواج دریا وارد می ساخت، تا آن ها را آرام سازد.
تریتون (قمر). تریتون ( به انگلیسی: Triton ) ( ˈtraɪtən, یونانی Τρίτων ) بزرگ ترین ماه طبیعی نپتون است، و در ۱۰ اکتبر ۱۸۴۶ توسط ویلیام لاسل کشف شد. این ماه تنها ماه سامانهٔ خورشیدی است که مدار پس رونده دارد. مدار تریتون مخالف مدار سیارهٔ نپتون است. تریتون ۲٬۷۰۰ کیلومتر قطر دارد و به همین دلیل هفتمین قمر بزرگ سامانهٔ خورشیدی است. تریتون از نظر میزان جرم و حجم، شانزدهمین جسم در سامانهٔ خورشیدی است.
حتی قمرهای اروپا و انسلادوس سرد با میانگین دمای سطحی حدود ۱۰۰ و ۷۵ درجه کلوین ( ۱۷۳ - و ۱۹۸ - درجه سانتی گراد )، در مقایسه با بزرگ ترین قمر نپتون، تریتون، با دمایی حدود ۴۰ درجه کلوین ( ۲۳۰ - درجه سانتی گراد )، بهشتی معتدل محسوب می شوند. سطح تریتون توسط یخ های عجیب و خوش رنگی که مخلوطی از آب، نیتروژن و متان است، منجمد شده است.
با این وجود، چنین دنیای یخ زده ای به طرز شگفت آوری زنده است. چشمه های آب گرم هنگامی که نور خورشید رسوبات فرار نیتروژن را تبخیر می کند، در سطح این قمر فوران می کنند. در نتیجه اتمسفر رقیقی از نیتروژن شکل می گیرد که با ایجاد ابرهایی در آسمان این سیاره، الگویی شبیه تغییرات فصلی را در تریتون شکل می دهد.
مانند اروپا و انسلادوس، تریتون نیز سطحی صاف با تعداد اندکی دهانهٔ آتشفشانی دارد. چنین سیمای صافی نشان می دهد که این قمر بسیار جوان است و احتمالاً در مقایسه با ماه پیر زمین با بیش از ۴ میلیارد سال سن، کمتر از ۱۰ میلیون سال عمر دارد. تصور می شود که چشمه های جوان سطح تریتون، در واقع آتشفشان هایی هستند که گدازهٔ سردی از آب و آمونیاک مایع را به بیرون پرتاب می کند. در نتیجه انجماد این فوران ها، سطح قمر به طور پیوسته با یخ تازه پوشانده می شود که نشانه های گذر عمر را از سطح تریتون پاک می کند.
این احتمال وجود دارد که تریتون زمانی مانند پلوتو یک سیارهٔ کوتوله بوده، و مستقل از نپتون به دور خورشید می چرخیده است. در واقع تریتون هم اندازهٔ پلوتو است و ترکیبی مشابه آن دارد که این فکر را به ذهن متبادر می کند که منشأ هر دو آن ها یکی است، اما دلیل قاطعی بر رد این نظریه وجود دارد. جهت گردش تریتون به دور نپتون، برخلاف جهت گردش نپتون است. در نتیجه غیرممکن است که تریتون از همان ابر گاز و غباری شکل گرفته باشد که نپتون را به وجود آورده است. در عوض این احتمال وجود دارد که تریتون توسط جاذبه نپتون به دام افتاده باشد.
تریتون (اخترشناسی). تِریتون (اخترشناسی)(Triton)
در اخترشناسی، بزرگ ترین قمر نپتون، به قطر ۲,۷۰۰ کیلومتر. هر۵.۸۸ روز یک بار در جهت پس رو یا برگشتی (شرق به غرب) و با فاصلۀ ۵۴هزار کیلومتر مداری را بر گرد نپتون طی می کند. زمان چرخش این قمر به دور محور خودش معادل با زمان گردش آن به دور نپتون است. این قمر اندکی بزرگ تر از سیارۀ پلوتون است و تصور می شود صورت ظاهر و ترکیب آن ها شبیه باشد. احتمال می رود تریتون در گذشته جسم مستقلی، مانند پلوتون، بوده، ولی نپتون آن را جذب و مهار کرده است. در ۱۸۴۶، اخترشناس بریتانیایی، ویلیام لاسل (۱۷۹۹ـ۱۸۸۰)، فقط چند هفته بعد از کشف نپتون، تریتون را کشف کرد. دمای سطح تریتون، چنان که کاوشگر فضایی وُیجر ۲ نشان می دهد، برابر ۳۸ درجه کلوین (۲۳۵ـ درجه سلسیوس)، و به این ترتیب سردترین نقطۀ شناخته شده در منظومۀ خورشیدی است. سطح تریتون با نیتروژن و متان منجمد پوشیده شده است. مقداری از این مواد بخار می شود و جوّ رقیقی را تشکیل می دهد که فشاری معادل۰.۰۰۰۰۱ فشار جو زمین در سطح دریاست. کلاهک قطبی جنوبی تریتون صورتی رنگ است. رنگ آن احتمالاً ناشی از تأثیر تابش خورشید بر یخِ متان است. تصور می شود رگه های تیرۀ روی تریتون از آبفشانهای نیتروژن مایع تشکیل شده باشند. سطح این قمر تعداد کمی دهانۀ برخوردی دارد. بزرگ ترین دهانه، با نام مازومبا، ۲۷ کیلومتر قطر دارد. تعداد کم دهانه ها حاکی از فوران و انجماد آب (آتشفشان سرد) است که منجر به محو بسیاری از دهانه های اولیه شده است.
تریتون (اسطوره). تِریتون (اسطوره)(Triton)
تِریتون
در اساطیر یونان، خدای مذکر دریا، با پایین تنۀ دلفین. پدرش پوسیدون و مادرش آمفیتریته، الهۀ دریا بود. از دیرباز او را درحال دمیدن در صدف حلزونی برای نازل کردن طوفان یا فرونشاندن آن تصویر کرده اند.
تریتون (موسیقی). تریتون (موسیقی)(tritone)
در موسیقی، فاصلۀ پنجم کاسته، دقیقاً نیم اکتاو، که در قرون وسطا آن را متضاد اخلاقی مطبوع بودنِ کامل اکتاو می دانند و «دیابُلوس این موزیکا» (شیطان در موسیقی) می خواندند. اهمیت یافتن این فاصله در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ به از میان بردن باقی ماندۀ بنیادهای تونالیته کمک کرد، که نمونۀ این مطلب را در پرلود بعدازظهر یک فون (۱۸۹۴) اثر دبوسی می توان دید.
