شاه ولی ا

لغت نامه دهخدا

شاه ولی ا. [ وَ لی یُل ْ لاه ] ( اِخ ) از عالمان کلام و حدیث هند بود. شبلی نعمانی می نویسد: وی بروز چهارشنبه چهارم شوال 1214 هَ. ق. در دهلی بدنیا آمد. نام تاریخی وی عظیم الدین است. در پنجسالگی داخل مکتب شد و در چهارده سالگی ازکتب درسی فراغت یافت و سپس شروع بتدریس کرد. او مدت دوازده سال بتدریس اشتغال داشت و در سال 1243 هَ. ق. عازم زیارت بیت اﷲ شد دو سال در حرمین توقف کرد و در اینمدت با علمای آنجا اکثر در علم حدیث که هدف و منظورش بود به افاده و استفاده مشغول بود تا در سال 1245 هَ. ق. به وطن خویش بازگشت. شاه ولی اﷲ کتابی بعنوان علم کلام تصنیف نکرد و از این رو او را در زمره ٔمتکلمان بشمار نمی آورند لیکن کتاب معروف او «حجة اﷲالبالغة» که در آن حقایق و اسرار شریعت بیان شده است در حقیقت لب و لباب علم کلام میباشد. ( تاریخ علم کلام تألیف شبلی نعمانی ص 85 ببعد ترجمه فخر داعی ).
شاه ولی ا. [ وَ لی یُل ْ لاه ] ( اِخ ) دهلوی ملقب به ابوعبداﷲ وی در سال 1180 هَ. ق. بدنیا آمد. مردی فقیه و اصولی، محدث و مفسر و دارای تألیفهای بسیار بود او راست: ازالة الخفاء. القول الجمیل فی بیان سواءالسبیل. عقدالجید فی احکام الاجتهاد و التقلید و غیره. ( از معجم المؤلفین ج 4 ص 292 ).

جمله سازی با شاه ولی ا

بت شکست آن پیر و شرع نبی لاجرم نامش شده شاه ولی
یکی از مهمترین و عجیب‌ترین قسمت‌های این مجموعه تونلی است که این خانقاه را از زیرزمین به مسجد شاه ولی در شهرستان تفت متصل می‌سازد.
به پیروی از باورهای شاه ولی‌الله، پسر او، شاه عبدالعزیز (۱۷۴۶ – ۱۸۲۴) کتابی به نام تحفه اثناعشریه نوشت که پس از کتاب منهاج السنة النبویة نوشته ابن تیمیه، دومین ردیه بر مذهب شیعه و به زبان فارسی است.
بزرگان مدرسه دارالعلوم دیوبند، شاه ولی‌الله دهلوی را بزرگ طریقت خود می‌دانند و در اصول عقاید از شیخ محمدقاسم نانوتوی، و در فروع از شیخ رشید احمد گنگوهی تقلید می‌کنند.
حسینه شاه‌ولی در ضلع جنوبی میدان امام قرار دارد و بنای اولیه آن در قرن نهم هجری ساخته شده‌است، کاشی‌های مسدس که در قرن نهم هجری در یزد مرسوم بوده از زیبایی‌های عزاخانهٔ این حسینه‌است. آب‌انبار در ضلع شرقی حسینه و در مجاورت تکیه و کوچه حوض بلبل واقع است و در قدیم آب خنک این محل را تأمین کرده‌است. بازار شاه ولی در اصل بازار خان است که به دستور امیر چخماق ساخته و یکی از کانون‌های تجاری تفت است.
روحانی مشهور آن زمان، شاه عبدالعزیز دهلوی صاحب کتاب «تحفه اثنا عشریه»، فرزند شاه ولی‌الله دهلوی، وی را «ملحدِ کامل» اعلام کرد.