عبارت سم افکنده می‌تواند در دو معنای فیزیکی و مجازی مورد استفاده قرار گیرد و در هر دو حالت به تصویری از ناتوانی و درماندگی اشاره دارد.
معنی لغوی
در معنای فیزیکی، سم افکنده به حیوانی اشاره دارد که سم‌های او بر زمین افتاده است. این تصویر می‌تواند به نوعی به وضعیت یک حیوان زخمی یا ناتوان اشاره کند که قادر به حرکت نیست و سم‌های او به عنوان نشانه‌ای از آسیب یا ضعف او دیده می‌شود.
معنی کنایه‌ای
در معنای کنایه‌ای، این عبارت به حالت فردی اشاره دارد که از حرکت و اقدام عاجز شده و در وضعیت درماندگی به سر می‌برد. این استفاده در ادبیات و گفتار عامیانه برای توصیف وضعیت‌های ناامیدی و ناتوانی به کار می‌رود. به عنوان مثال، ممکن است از این عبارت برای توصیف فردی استفاده شود که در مواجهه با مشکلات و چالش‌های زندگی، احساس ناتوانی و بی‌پناهی می‌کند.
