معنی و مفهوم آیه محو و اثبات چیست

ایه محو و اثبات

آیه 39 سوره رعد که به آیه محو و اثبات معروف است به مفاهیم عمیق و فلسفی در مورد اراده خداوند و سرنوشت بشر اشاره دارد. متن آیه به این صورت است: «يَمْحُو اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَيُثْبِتُ ۖ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْكِتَابِ» یعنی خدا هر چه را بخواهد محو می کند و هر چه را بخواهد ثابت و پابرجا می نماید، و «امّ الکتاب» نزد اوست.

مفهوم محو و اثبات

محو یعنی خداوند می‌تواند هر چیزی را که بخواهد از بین ببرد یا تغییر دهد. این می‌تواند شامل احکام، تقدیرات یا حتی واقعیت‌های دنیوی باشد. همچنین اثبات یعنی خداوند می‌تواند هر چیزی را که بخواهد ثابت و پایدار کند. این به معنای آن است که برخی حقایق و تقدیرات الهی همواره پابرجا هستند.

مفهوم امّ الکتاب

امّ الکتاب به معنای اصل یا کتاب اصلی است که تمامی تقدیرات و سرنوشت‌ها در آن ثبت شده است. این عبارت نشان‌دهنده علم الهی و دانشی است که خداوند از آن برخوردار است و بر اساس آن، هر چیزی محو یا اثبات می‌شود.

پیام آیه محو و اثبات

این آیه بر این نکته تأکید دارد که اراده الهی بر همه چیز حاکم است و هر چیزی که در عالم وجود دارد، تحت فرمان و اراده خداوند قرار دارد. آیه نشان می‌دهد که خداوند بر همه چیز تسلط دارد و می‌تواند به هر نحوی که بخواهد، تغییرات را ایجاد کند. اشاره به امّ الکتاب به ما یادآوری می‌کند که خداوند از جزئیات همه چیز آگاه است و هیچ چیزی از علم او پنهان نیست. این آیه می‌تواند برای انسان‌ها امیدبخش باشد که هرچند ممکن است در زندگی با چالش‌ها و مشکلاتی مواجه شوند، اما خداوند در نهایت بر همه چیز تسلط دارد و تقدیر نهایی در دست اوست. به طور کلی، آیه محو و اثبات به ما یادآوری می‌کند که زندگی و سرنوشت ما تحت اراده و علم خداوند قرار دارد و او می‌تواند هر چیزی را که بخواهد، تغییر دهد یا ثابت کند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آیه محو و اثبات. آیه ۳۹ رعد، درباره دگرگونی های ناشی از تغییر شرایط که به آیه محو و اثبات شهرت دارد بیان می کند.
به آیه ۳۹ سوره رعد "آیه محو و اثبات" می گویند.(یمحو الله ما یشاء ویثبت وعنده ام الکتاب)؛ " خدا آنچه را بخواهد محو یا اثبات می کند و اصل کتاب نزد اوست".
رعد/سوره۱۳، آیه۳۹.
"محو" به معنای از بین بردن آثار شیئی است. مثلا وقتی گفته می شود: نوشته ای را محو کردم، یعنی خطوط و نقش آن را از بین بردم. "اثبات"، نهادن چیزی در جایی است که از آن جا تکان نخورد.
استدلال از این آیه
این آیه درباره معجزات و کتاب های آسمانی پیامبران نازل شد و استدلالی است بر این که چرا بعضی از کتاب های آسمانی جای بعضی دیگر را می گیرند؛ یعنی خداوند هر چیزی را بخواهد محو می کند؛ همان گونه که به مقتضای حکمت و اراده خویش اموری را اثبات می کند.
مراحل تحقق موجودات
...
[ویکی اهل البیت] آیه محو و اثبات. به آیه 39 سوره رعد 'آیه محو و اثبات' می گویند: «یَمْحُواللّهُ مَا یَشَاء وَیُثْبِتُ وَعِندَهُ أُمُّ الْکِتَابِ»؛ خدا آنچه را بخواهد محو یا اثبات می کند و اصل کتاب نزد اوست.
'محو' به معنای از بین بردن آثار شیئی است. مثلاً وقتی گفته می شود: نوشته ای را محو کردم یعنی خطوط و نقش آن را از بین بردم. 'اثبات'، نهادن چیزی در جایی است که از آن جا تکان نخورد.
این آیه درباره معجزات و کتاب های آسمانی پیامبران نازل شد و استدلالی است بر این که چرا بعضی از کتاب های آسمانی جای بعضی دیگر را می گیرند؛ یعنی خداوند هر چیزی را بخواهد محو می کند؛ همان گونه که به مقتضای حکمت و اراده خویش اموری را اثبات می کند. این آیه منحصر به مسئله نبوت نیست؛ بلکه یک قانون کلی و عمومی را بیان می کند که: تحقق موجودات و حوادث عالم دو مرحله دارد:
به هرحال، محو و اثبات معنای جامعی دارد که هر گونه دگرگونی بر اثر تغییر شرایط یا وجود موانع را شامل می شود.
این آیه عرصه اختلاف نظر مفسّران است و قائلان به صحت نسخ و بداء به این آیه استناد کرده اند؛ البته 'بداء' فقط از معتقدات شیعه است و اهل سنت آن را نمی پذیرد.