دریای طبرستان

دریای طَبرستان، که با نام‌های دریای آبسکون و دریای خزر نیز شناخته می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های شور جهان است. این دریا در دوران باستان و در متون تاریخی و جغرافیایی ایران، به‌ویژه در مناطق شمالی کشور، جایگاه ویژه‌ای داشته است. نام طبرستان که خود اشاره به سرزمینی تاریخی و کهن در جنوب این دریا دارد، بر اهمیت جغرافیایی و فرهنگی آن در طول تاریخ گواهی می‌دهد.

در متون کهن فارسی و منابع تاریخی، از این پهنه‌ی آبی با عنوان دریای آبسکون نیز یاد شده که به منطقه‌ای در حاشیه‌ی آن اشاره دارد. این دریا به دلیل موقعیت استراتژیک خود، همواره شاهد تبادلات فرهنگی، تجاری و گاه درگیری‌های نظامی بین اقوام و تمدن‌های گوناگون بوده است. امروزه نام رسمی و بین‌المللی آن دریای خزر است و پنج کشور ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان در کرانه‌های آن قرار دارند.

اهمیت این دریا تنها به تاریخ و جغرافیا محدود نمی‌شود؛ بلکه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ذخیره‌گاه‌های نفت و گاز جهان و نیز زیست‌بوم منحصربه‌فرد گونه‌های ارزشمندی مانند ماهیان خاویاری، نقش تعیین‌کننده‌ای در اقتصاد و محیط‌زیست منطقه ایفا می‌کند. بنابراین، دریای طبرستان یا خزر، پیوندی ناگسستنی با تاریخ، فرهنگ و اقتصاد ایران و کشورهای همسایه دارد.

لغت نامه دهخدا

دریای طبرستان. [ دَرْ ی ِ طَ ب َ رِ ] ( اِخ ) دریای آبسکون. دریای خزر. ( فرهنگ ایران باستان ). رجوع به خزر در ردیف خود شود.

فرهنگ فارسی

دریای آبسکون. دریای خزر