شهر خواکند که در برخی منابع به صورت خَوَکند نیز تلفظ شده است، یکی از نواحی آباد و مهم در منطقه فرغانهی ماوراءالنهر بوده است. بر اساس اطلاعات مستند جغرافینویسان قدیمی، از جمله کتاب حدود العالم، این منطقه به دلیل موقعیت استراتژیک خود در حاشیه یا نزدیکی مسیرهای تجاری و کشاورزی، از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. این شهرک، بافت شهری نسبتاً متراکم و انبوهتری نسبت به روستاهای پیرامون خود داشته و بهعنوان یک مرکز جمعیتی شناخته میشده است.
وجه تمایز اصلی و شهرت خواکند، رونق چشمگیر اقتصادی مبتنی بر فعالیتهای زراعی و برزگری بوده است. فراوانی کشت و حاصلخیزی زمینهای کشاورزی پیرامون این شهرک، نشاندهندهی برخورداری آن از منابع آبی کافی و خاک مرغوب بوده است. این امر، خواکند را به یکی از قطبهای تولید محصولات کشاورزی در فرغانه تبدیل کرده بود و این پایداری اقتصادی، زیربنای استمرار حیات شهری آن در طول تاریخ بوده است.
در ادامه پژوهشها و یادداشتهای محققان، اشاره شده است که این نقطه جغرافیایی، با نام خواقند که در متون دیگر به کار رفته، مترادف و هممعنی در نظر گرفته میشود. این همسانی نامی، تأکیدی است بر اهمیت تاریخی این مکان و لزوم در نظر گرفتن آن در نقشههای جغرافیایی و تاریخی منطقه آسیای مرکزی در دوران میانه. لذا، خواکند صرفاً یک آبادی نبوده، بلکه یک واحد منطقهای شناختهشده با ویژگیهای کشاورزی و جمعیتی متمایز بوده است.
