مباد

شعر معروف حافظ :  “تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد! وجود نازکت آزرده گزند مباد!”

در این ابیات، حافظ با ناز و لطافت به محبوبش اشاره می‌کند. او با کلمه "مباد" به نوعی دعا و آرزو می‌کند که محبوبش به درد و رنج دچار نشود. این ابیات نشان‌دهنده عمق عشق و نگرانی شاعر نسبت به محبوبش است. حافظ با بیان اینکه "تنت به ناز طبیبان نیازمند مباد"، به زیبایی و fragility محبوب اشاره می‌کند و می‌گوید که هیچ کس نباید به او آسیب برساند.

وجود نازک محبوب، نمادی از لطافت و حساسیت است که شاعر به آن ارادت دارد. او به شدت نگران است که کوچک‌ترین گزندی به محبوبش برسد و این نشان‌دهنده عشق عمیق و بی‌پایان اوست. این ابیات نشان می دهد که عشق واقعی، همواره با مراقبت و احترام به احساسات و نیازهای طرف مقابل همراه است. حافظ با این شعر، زیبایی و آسیب‌پذیری عشق را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که در عشق، حفاظت از محبوب به اندازه خود عشق اهمیت دارد.

لغت نامه دهخدا

مباد. [ م َ ] ( فعل دعایی و نفرینی ) نفی باد که برای دعا باشد. ( غیاث )( آنندراج ). مبادا. کلمه دعا، یعنی نیست باد و نباد. و خدا نکناد. ( ناظم الاطباء ). مخفف «مبود» با اضافه «آ» برای نفرین، قبل از حرف آخر. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا )

فرهنگ عمید

برای بیان دعا و نفرین به کار می رود، نیست باد، خدا نکند: در تنگنای حیرتم از نخوت رقیب / یارب مباد آنکه گدا معتبر شود (حافظ: ۴۵۸ ).

فرهنگ فارسی

کلمه دعایعنی نیست باد، خدانکند
مبادا ( فعل صیغ. دعا و نفرین ) سوم شخص مفرد نهی از بودن: الف - مشود نباشد اتفاق نیفتد: بجز خیال دهان تو نیست در دل تنگ که کس مباد چو من در پی خیال محال. ( حافظ ) ب - نیست باد. محو بشود.

جملاتی از کلمه مباد

نهفته سر دهم از دیده سیل خون، که مباد غم زمانه برد جدولی به خانهٔ خویش
واعظ چو خوش کناره گرفتی ز مال و جاه بنگر ترا مباد دگر در میان کشند
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم