سنگ خوار

پرنده‌ای با نام سنگ‌خوار در متون کهن فارسی ثبت شده است. این پرنده، جثه‌ای کوچک و پرهایی سیاه‌رنگ دارد و دارای کاکلی بر سر است. در منابعی همچون برهان و جهان‌گیری از این پرنده یاد شده و خوراک اصلی آن سنگ‌ریزه توصیف شده است. نام عربی این پرنده قَطاة است و در برخی متون به ترکی باقری قره نیز نامیده می‌شود. در فرهنگ‌های مختلف، نام‌های گوناگونی برای این پرنده ذکر شده است. از جمله این نام‌ها می‌توان به کُدری، اِسفَرود، سَفرود، خیزاب، ماریه و غَضاره اشاره کرد. همچنین، دانه‌ای به نام جُوزُالقَطاة وجود دارد که شبیه به گیاه کاکنج است و گفته می‌شود این پرنده به خوردن آن بسیار علاقه‌مند است. واژهٔ سنگ‌خوار به صورت مرکب و با فاصله نوشته می‌شود و صورت معرّب آن در برخی متون سنگ‌خوارَج ثبت شده است. این پرنده در منابع تاریخی و ادبی به‌عنوان نماد یا مثال مورد اشاره قرار گرفته و ویژگی‌های ظاهری و رفتاری آن در قالب شرح‌های مختصر بیان شده است.