خراباتی

این کلمه‌ی در فارسی دارای دو معنای اصلی است که بسته به زمینه استفاده متفاوت است. در معنای عامیانه، خراباتی به کسی گفته می‌شود که در خرابات و میخانه‌ها رفت‌وآمد دارد و اهل چنین مکان‌هایی است. واژه‌ی «خرابات» به مکان‌های ویران یا میخانه‌ها اشاره دارد که در ادبیات فارسی با فضایی آزاد و گاهی هنجارشکن توصیف می‌شوند. افرادی که خراباتی خوانده می‌شوند، معمولاً با این مکان‌ها انس دارند و رفتار یا سبک زندگی آن‌ها با محیط‌های معمولی جامعه متفاوت است. از نظر دستوری، این واژه صفت نسبی است و می‌تواند برای توصیف شخص یا گروهی که اهل خرابات هستند به کار رود. اما در متون تصوف و عرفان، خراباتی معنای مثبت و عرفانی پیدا می‌کند و به کسی گفته می‌شود که از تعلقات دنیوی آزاد شده و به معارف الهی دست یافته است. در این معنا، خراباتی نماد انسان کامل، سالک راه حق و کسی است که با دل و جان به خدا نزدیک شده. این دو کاربرد واژه نشان می‌دهد که معنا بسته به زمینه اجتماعی یا عرفانی متفاوت است و گاهی منفی و گاهی مثبت تلقی می‌شود.