جهیزیه

جهیزیه به مجموعه وسایل و لوازم مورد نیاز برای زندگی مشترک یک زوج اطلاق می‌شود که معمولاً توسط خانواده دختر تهیه می‌شود. این وسایل شامل اقلام مختلفی است که برای شروع زندگی زناشویی ضروری هستند و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

لوازم خانگی: مانند یخچال، تلویزیون، اجاق‌گاز، ماشین لباسشویی و غیره.

مبلمان: مانند مبل، تخت خواب، میز و صندلی و دیگر وسایل مبلمان.

لوازم آشپزخانه: شامل ظرف‌ها، قابلمه‌ها، چاقوها و دیگر وسایل آشپزی.

پوشاک و ملزومات شخصی: لباس و وسایل شخصی که ممکن است شامل مواردی مانند ملافه و حوله نیز باشد.

تزئینات: وسایل تزیینی مانند تابلوها، فرش‌ها و دیگر لوازم دکوری.

نکات مهم

در فرهنگ‌های مختلف، رسم و رسوم مربوط به جهیزیه ممکن است متفاوت باشد. در برخی جوامع، خانواده داماد نیز ممکن است هدایایی برای عروس تهیه کنند. همچنین در برخی از فرهنگ‌ها، جهیزیه به عنوان نشان‌دهنده وضعیت اقتصادی خانواده دختر نیز تلقی می‌شود و ممکن است فشارهایی را به خانواده‌ها برای تهیه جهیزیه مناسب ایجاد کند.

لغت نامه دهخدا

جهیزیه. [ ج َ زی ی َ ] ( اِ ) جهاز. جهیز. رخت عروس. رجوع به جهاز و جهیز شود.

فرهنگ معین

(جَ یّ ) نک جَهیز.

فرهنگ عمید

اسباب، رخت، اثاث، و چیزهای دیگر که عروس با خود به خانۀ داماد می برد.

فرهنگ فارسی

( صفت اسم ) جهاز عروس.

دانشنامه آزاد فارسی

جَهیزیّه (dowry)
(یا: جهازیه) در آداب و رسومِ ایرانی، مجموع اسباب و وسایل و رخت و لباسی که عروس با خود به خانۀ شوهر می برد. مرسوم است که خانوادۀ عروس، برای شروع زندگی زوج جوان، اسباب و وسایل خانۀ آن ها را در حدّ توانِ خود تهیه کنند. کمی و زیادی جهیزیه معمولاً در زندگی آیندۀ دختر مؤثر است؛ بدین سان خانوادۀ عروس می کوشد برای رفع طعنه ها و کنایه های احتمالی آینده اسبابی درخور، با عروس همراه کند. تا چند دهۀ قبل، گروهی طبق کش جهیزیه را روز پیش از عروسی، با ساز و نقاره به خانۀ داماد می بردند و به فردی از خانوادۀ داماد تحویل می دادند. به این مراسم که با فهرست برداری از اقلام جهیزیه کامل می شد، جهاز/جهیزبران گویند. جهیزیه در هند نیز مرسوم است و در مقابل شیربها قرار دارد. در ۱۹۶۱، جهیزیه در هندوستان امری غیرقانونی اعلام شد، اما در ۱۹۹۲، دولت هند ضمن گزارشی اعلام کرد که در فاصلۀ ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ بیش از ۱۵هزار مورد قتل یا خودکشی به وقوع پیوسته، که نتیجۀ مستقیم کم بودن جهیزیه ها بوده است. دادن جهیزیه در اروپا، افریقا و دیگر نقاط دنیا نیز سابقه ای دیرینه دارد. یکی از کارکردهای جهیزیه تضمین زندگی زن در برابر بدرفتاری شوهر است و در صورت طلاق یا ترک نفقه و خانه، زن یا خانوادۀ او می تواند اموال خود را پس بگیرند. کارکرد دیگر آن، کمک به تسهیل زندگی مشترک، با کاهش سنگینی هزینۀ تشکیل خانواده از جانب مرد است. در اروپا، جهیزیه هایی که زنان اشراف به صورت املاک و مستغلات با خود می آورند، گاه تعیین کنندۀ مرزها و سیاست های حکومت ها بود. رسم جهیزیه دادن در جوامع صنعتی به تدریج برمی افتد و در اروپا، از قرن ۱۹ تاکنون تقریباً به کلی منسوخ شده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جهیزیه وسایل و اثاث اوّلیه زندگی می باشد. عنوان یاد شده به‏ مناسبت در بابهای خمس، نکاح و قضا به کار رفته است.
جهیزیه به آن بخش از اثاث و لوازم زندگی که عروس با خود به خانه داماد می‏برد اطلاق می‏گردد.
ملکیت جهیزیه
جهیزیه فراهم آمده از مال زن، ملک او است و دیگری حق تصرف در آن را ندارد مگر با اذن او، و تصرف بدون اذن موجب ضمان است.
چنانچه زوج مدعی اذن در تصرف جهیزیه و زوجه منکر آن باشد، با عدم اقامه بینه از سوی زوج، قول زوجه با قسم پذیرفته می‏شود.
جهیزیه‏ای که دختر از خانه پدر همراه خود می‏برد، در صورتی که شواهد و قراین، بیانگر تملیک و هبه آن به دختر باشد، ملک او است. در غیر این صورت بر ملک پدر باقی خواهد ماند.
بر زوج واجب است اثاث مورد نیاز زندگی را برای زوجه فراهم کند و تأمین آن بر زن واجب نیست.
هرگاه زن و شوهر در ملکیت اثاث منزل با یکدیگر اختلاف کنند، قول اقامه کننده بینه مقدم می‏شود و با عدم وجود بینه، بنابر مشهور اثاث زنانه از آنِ زن و وسایل مردانه از آن مرد و لوازم مشترک، میان آن دو تقسیم می‏شود.
خمس جهیزیه
جهیزیه جزء مئونه به شمار می‏رود. بنابر این، درآمد حاصل از کسب که صرف خرید جهیزیه می‏شود، در وقتی که به طور معمول به تهیه آن نیاز است، چنانچه مطابق شأن فرد باشد، خمس ندارد.
همچنین به قول بسیاری از معاصران، کسی که توان ندارد جهیزیه را یکجا تهیه کند، در صورتی که هر سال از منافع همان سال، مقداری از آن را بخرد و کنار بگذارد، خمس به آن تعلق نمی‏گیرد.
برخی، در فرض یاد شده پرداخت خمس را واجب دانسته‏اند.

جملاتی از کلمه جهیزیه

مراسم عروسی در ایل به‌طور مفصل اجرا می‌گردد. عروسی‌ها معمولاً بیشتر از ۲ روز طول می‌کشد که در آن مراسم مختلفی مانند حجله بندان، حمام داماد، حنابندان، جهیزیه کشان،واسونک خوانی و عروس بران (عروس کشان) همراه با مراسم شادی مانند چوب بازی (تَرکه بازی) اجرا می‌گردد. آن‌ها روز عروسی را با توجه به وضع ستارگان آن چنان‌که خود می‌دانند و به قول آن‌ها سعد و نحس بودن، در نظر می‌گیرند.
داستان فیلم دربارهٔ زن و شوهری به نام «ضیاء» و «سوری» است که قصد دارند دخترشان را به خانه بخت بفرستند. ضیاء در سیرک کار می‌کرده و حالا بیکار شده‌است. سوری قصد دارد به دخترش جهیزیه‌ای مفصل بدهد و دخترش را با آبرو به خانه بخت بفرستد. تلاش‌های خانواده برای جور کردن جهیزیه وقتی کامل می‌شود که اهالی محل به کمک آن‌ها آمده و هرکدام تکه‌ای از وسایل زندگی مشترک را به این دو جوان می‌دهند.
گا در زبان بختیاری و بویراحمدی به معنی گاو است. برخی معتفدند چون پدر دختر به عنوان جهیزیه معولا یک ماده گاو به دخترش می‌داد، در ازدواج گا به گا در مقابل گاوی که به دخترش داده بود، یک راس گاو به عروسش داده می‌شد.
مسعود غزنوی سال ۴۲۴ هجری، کسی را فرستاد تا دختر باکالیجار و باج طبرستان را با خود بیاورد. این قاصد در مسیر بازگشت برخی بزرگان گرگان و نیشابور و علما و رجال سیاسی را هم به همراهی خود آورد و دختر باکالیجار هم جهیزیه‌ای گرانبها با خود آورد؛ سلطان مسعود با دیدن این کاروان خلعتی به هریک از همراهان بخشید و یک خلعت هم برای باکالیجار فرستاد.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم