یکی از حالات ماده است که در میان هفت حالت شناخته‌شده، جامد، مایع، گاز، پلاسما، نوترونی، چگالش بوز-انیشتین و چگال فرمیونی قرار می‌گیرد. در این حالت، ذرات سازنده ماده از قابلیت تغییر مکان برخوردارند؛ از این رو، مایعات برخلاف جامدات، فاقد شکل ثابت هستند. شایان ذکر است، واحد اندازه‌گیری آن بر اساس حجم تعیین میشود که علت آن، ثابت بودن حجم مایعات علی‌رغم نداشتن شکل ثابت است. قابلیت جریان یافتن و پذیرش شکل ظرف را داراست. همچنین، در صورت قرارگیری در یک ظرف دربسته، فشار وارد شده را به‌طور یکنواخت در تمامی سطوح ظرف توزیع میکند. ذرات تشکیل‌دهنده آن قادر به تغییر مکان هستند؛ با این وجود، نیروهای بین مولکولی کماکان ذرات را در مجاورت یکدیگر نگه می‌دارند. بر این اساس، مایعات برخلاف جامدات دارای شکل ثابت نیستند. از آنجا که فاصله بین ذرات در این حالت قابل تغییر نیست، امکان فشرده‌سازی آن‌ها وجود ندارد و در نتیجه برخلاف گازها حجم ثابتی دارند.
مایع
لغت نامه دهخدا
- مایع دماغی نخاعی؛ مایعی است صاف و زلال که در حقیقت مایع محافظی است که اطراف مغز و نخاع را فرا گرفته و در همه جا به هم مربوط است و مابین عنکبوتیه و نرم شامه قرار دارد. این مایع برای تشخیص غالب امراض دماغی و یا پرده های مغز به کار می رود. مایع دماغی نخاعی در ضربات وارد به مغز ممکن است با خون مخلوط شود. در اورام پرده دماغ ( مننژیت ) مایع مذکور چرکی می شود و ترکیباتش از حیث آلبومین و قند و لوکوسیت تغییر می کند. ( فرهنگ فارسی معین ).
- مایع زلالی مفصل؛ مایع بی رنگ و لزجی که اطراف سطوح مفصلی را مرطوب می کند و لغزندگی سطوح مفصلی بواسطه وجود آن تسهیل می شود. ( فرهنگ فارسی معین ).
- مایع زلالیه. رجوع به زلالیه شود.
|| هر چیز گداخته و ذوب شده. ( ناظم الاطباء ).
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
( صفت و اسم ) جسمی که روان باشد مقابل جامد. یا مایع دماغی نخاعی. مایعی صاف و زلال که در حقیقت مایع محافظی است که اطراف مغز و نخاع را فرا گرفته و درهمه جا بهم مربوط است و مابین عنکبوتیه و نرم شامه قرار دارد. این مایع برای تشخیص غالب امراض دماغی و یا پرده های مغز بکار میرود. مایع دماغی نخاعی درضربات وارد بمغز ممکنست با خون مخلوط شود. در اورام پرد. دماغ ( مننژیت ) مایع مذکور چرکی میشود و ترکیباتش از حیث آلبومین و قند و لوکوسیت تغییر میکند. یا مایع بی رنگ ولزجی که اطراف سطوح مفصلی را مرطوب میکند ولغزندگی سطوح مفصلی بواسط. وجود آن تسهیل میشود.
فرهنگستان زبان و ادب
دانشنامه عمومی
مایعات موادی هستند که ذرات تشکیل دهندهٔ آن ها قابلیت تغییر مکان دارند. بنابر این مایعات بر خلاف جامدات شکل ثابتی ندارد.
اگر دقت کرده باشید واحد اندازه گیری مایعات بر اساس حجم است، دلیل این امر این است که با وجود نداشتن شکل ثابت، حجم مایعات ثابت است.
مایع می تواند جریان داشته باشد، شکل یک ظرف را به خود بگیرد و اگر در یک ظرف در بسته قرار گیرد، فشار وارد شده را به طور یکنواخت، در تمام سطوح ظرف توزیع می کند.
ذرات تشکیل دهندهٔ مایع ( اتم/مولکول ) می توانند تغییر مکان بدهند؛ اما نیروهای بین مولکولی کماکان آن ها را در کنار هم نگه می دارد؛ بنابراین مایعات ( برخلاف جامدات ) شکل ثابتی ندارند. چون فاصلهٔ ذرات در حالت مایع قابل تغییر نیست، بنابراین نمی توان آن ها را فشرده کرد و ( برخلاف گازها ) حجم ثابتی دارند.
همهٔ مواد را می توان با بالا بردن ( یا پایین آوردن ) دما به مایع تبدیل کرد.
مشخصه مایع: حجم ثابت دارد ولی شکل ثابت ندارد و سیال است.
دانشنامه آزاد فارسی
حالتی از ماده، بین جامدو گاز. مایع سطح تراز تشکیل می دهد و به شکل ظرفی درمی آید که در آن قرار دارد. اتم های مایعات، برخلاف جامدات بلوری، جای ثابتی را اشغال نمی کنند و از سوی دیگر، آزادی جابه جایی گازها را هم ندارند. برخلاف گازها، متراکم کردن مایعات آسان نیست، زیرا فشار واردشده به یک نقطه به تساوی به همه جای مایع منتقل می شود. (اصل پاسکال). در هیدرولیک، از کاربرد این خواص استفاده می کنند.
مایع (زیست شناسی). مایع (زیست شناسی)(humour)
در زیست شناسی، هر نوع بافت مایع یا نیمه مایع در بدن. زلالیهو زجاجیهدر چشم از آن جمله اند.
ویکی واژه
مائع
هر جسم روان مانند آب.
جمله سازی با مایع
نگه مست تو پیماید اگر صاف طهور دامن خلق تر از مسکر مایع نشود
نی کلک ازین مایع نفع و ضر گهی زهر بار آورد، گه شکر
نمود همره اصحاب سیدالشهداء بدین طریق جمایعت نماز ظهر نهاد
