این کلمه در زبان فارسی و عربی سه معنای مهم و پرکاربرد دارد که هر یک در زمینه‌ای خاص کاربرد دارد:
صبح، چاشتگاه
در زبان فارسی و عربی، کلمه ضحی به زمانی اشاره دارد که آفتاب تازه در آسمان بالا آمده و روشنایی روز به طور کامل آغاز شده است. این وقت از صبح، هنگامی است که نور خورشید به اندازه‌ای رسیده که دیگر سایه‌های تاریکی غروب یا سپیده صبح نیست و روز کاملاً روشن شده است.
آفتاب
یکی دیگر از معانی کلمه ضحی اشاره به خود آفتاب یا خورشید دارد. در این معنا، ضحی می‌تواند به طور خلاصه و کلی به معنای خورشید یا نور خورشید باشد که زندگی‌بخش و منبع روشنایی زمین است.
نام سوره‌ای از قرآن
کلمه ضحی همچنین نام یکی از سوره‌های مکی قرآن کریم است، که با بیانی محبت‌آمیز و تسکین‌دهنده، خطاب به پیامبر اسلام (ص) آمده و دلگرمی‌ها و بشارت‌های الهی را به وی ابلاغ می‌کند. این سوره در مجموع ۱۱ آیه دارد و مضامین آن حول محور رحمت و عنایت خداوند نسبت به پیامبر، فرمودن امید و تسلی خاطر به ایشان، و تأکید بر اهمیت یتیمان، فقرا و مستمندان می‌چرخد.