آب

آب. آب یک ترکیب معدنی، شفاف، بی مزه، بدون بو و تقریباً بی رنگ است که مادهٔ اصلی تشکیل دهندهٔ هیدروسفر کره زمین و مایعات موجود در همهٔ موجودات زنده شناخته شده است ( که به عنوان حلال عمل می کند ). با اینکه آب هیچ نوع کالری یا مواد مغذی آلی ندارد، وجودش برای همه اَشکال شناخته شدهٔ حیات، الزامی است و در صورت اتمام آن، حیات روی کره زمین پایان می یابد. فرمول شیمیایی آن H2O است، به این معنی که هر یک از مولکول های آن، حاوی یک اکسیژن و دو اتم هیدروژن است که توسط پیوندهای کووالانسی به هم متصل شده اند. دو اتم هیدروژن با زاویه ۱۰۴٫۴۵ درجه به یک اتم اکسیژن متصل می شوند. 
بیشترین چگالی آب خالص در دمای ۳٫۹۸ درجه سلسیوس ( ۳۹٫۱۶ درجه فارنهایت ) حاصل می شود که برابر ۱ گرم بر سانتی متر مکعب یا ۱۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است. 
آب نقش بسیار مهمی در اقتصاد جهان دارد. نزدیک به ۷۰٪ آب شیرین مصرفی توسط انسان در کشاورزی مصرف می شود. ماهی گیری در آب های شیرین و شور، یکی از منابع اصلی درآمد در بسیاری از کشورها است. بیشتر کالاهای مصرفی و اساسی از طریق مسیرهای آبی و توسط کشتی ها و قایق ها جابه جا می شود. در کاربردهای سرمایش و گرمایش خانگی و صنعتی از مقادیر زیادی آب و بخار استفاده می شود. آب، حلالی عالی برای بسیاری از مواد معدنی و آلی محسوب می شود و به همین دلیل در مصارف صنعتی و خانگی مانند آشپزی و شُستشو کاربرد فراوانی دارد. آب، یخ و برف در بعضی ورزش ها و بازی های تفریحی مانند شنا، قایق رانی، اسکی روی یخ و غیره نقش اساسی دارند. 
آب ( H2O ) یک ترکیب معدنی قطبی است که در دمای اتاق مایع، بی مزه، بی بو و تقریباً بی رنگ است. این ماده به دلیل قابلیت آن در حل مواد بسیار زیادی به عنوان «حلال جهانی» شناخته می شود. در حقیقت آبی که در طبیعت یافت می شود، تقریباً همیشه دارای چندین ماده حل شده در آن می باشد و برای تولید آب خالص باید فرایندهای بسیاری انجام شود. آب تنها ماده رایجی است که در شرایط عادی کره زمین، به صورت جامد، مایع و گاز وجود دارد. 
همراه با اکسیدان، آب یکی از دو نام رسمی برای ترکیب شیمیایی H2O است؛ همچنین به فاز مایع H2O آب گفته می شود. دو حالت متداول دیگر آب، فاز جامد آن است که به آن یخ می گویند و فاز گازی آب که به آن بخار آب یا بخار می گویند. افزودن یا حذف گرما می تواند باعث تغییر فاز شود: انجماد ( آب به یخ )، ذوب شدن ( یخ به آب )، تبخیر ( آب به بخار )، چگالش ( بخار به آب )، تصعید ( یخ به بخار ) و رسوب ( بخار به یخ ). 
آب (فیلم ۱۹۸۵). آب ( انگلیسی: Water ) فیلمی بریتانیایی در سبک کمدی به کارگردانی دیک کلمنت است که در سال ۱۹۸۵ منتشر شد. 
آب (فیلم ۲۰۰۵). آب ( هندی: वाटर ) فیلمی در ژانر درام و رمانتیک به کارگردانی دیپا مهتا است که در سال ۲۰۰۵ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به لیسا ری، جان آبراهام و دیپا مهتا اشاره کرد.
آب (فیلم ۲۰۰۶). «آب» ( انگلیسی: Water ) یا راز بزرگ آب یک فیلم تلویزیونی در سبک مستند محصول ۲۰۰۶ است که به بررسی مفهومی به نام حافظه آب می پردازد و دانشمندان و شبه دانشمندان آن را از جوانب مختلف بررسی می کنند.
اب (شهر). اب شهری است کوهستانی در یمن، که در جنوب یریم و در استان اِب واقع شده است. 
جمعیت این شهر کوهستانی در حدود ۶۰ هزار نفر می باشد. ارتفاعش از سطح دریا ( ۲۰۵۰ متر ) است و در قلهٔ کوه بلندی قرار دارد. چند مسجد تاریخی در شهر وجود دارد. همچنین قسمتی از شهر نیز در دوران گذشته دارای حصار بند بوده است، به نحوی که قسمتی از دیوار شهر در ضلع شمالی آن هنوز پابرجاست. 
باغ ها و کشتزارهای محصولات زراعتی مانند: قهوه، القات، النیله، و حبوب، و بقولات در این شهر فراوان است و بیشتر ساکنانش به کشاورزی اشتغال دارند.

آب. 
ترکیب شیمیایی هیدروژن و اکسیژن(H۲O). به صورت جامد (یخ)، مایع (آب)، و گاز (بخار آب) یافت می شود. آب رایج ترین مادۀ روی زمین و حیاتی ترین ماده برای همۀ موجودات زنده است. ۷۰ درصد از سطح زمین را آب پوشانده است که محل زندگی بسیاری از موجودات آب زی است. آب جزء سازندۀ اصلی همۀ موجودات زنده است. حدوداً ۶۵ درصد بدن انسان متشکل از آبی است که در همۀ سلول ها یافت می شود و بسیاری از مواد شیمیایی طی فرآیندهایی نظیر تنفسو فتوسنتز نیز بایستی برای واکنش در آب واقع شوند. آب خالص مایعی است بی رنگ، بی بو و بی مزه که در صفر درجۀ سانتی گراد منجمد می شود و در ۱۰۰ درجۀ سانتی گراد می جوشد. تقریباً ۹۷ درصد از آب زمین در اقیانوس هاست. ۲ درصد دیگر به شکل برف یا یخ، و فقط ۱ درصد به صورت آب مصرفی حیوانات و گیاهان یافت می شود. بازیافت و گردش آب از بیوسفررا اصطلاحاً چرخۀ آبیا چرخۀ آب شناختیمی نامند. آب براثر سرما سنگین تر می شود و در چهار درجۀ سانتی گراد به چگالیبیشینۀ خود می رسد. اگر آب بیشتر از این حّد سرد شود، آب سردشده روی سطح شناور می ماند و یخ تشکیل می شود. قطرات ریز آب در ابر با هم ترکیب می شوند و به صورت باران به زمین می بارند (بارش). پس از آن، آب باران از طریق رودخانه ها و نهرها به دریاچه ها و اقیانوس ها می رسد و بار دیگر براثر عمل تبخیربه اتمسفر باز می گردد و چرخه ادامه می یابد. از آن جا که چرخۀ آبی سیستمی بسته است، مقدار آب موجود در هیدروسفر زمین ثابت می ماند. آب ۶۰ تا ۷۰ درصد از حجم بدن انسان، حدود ۴۰ لیتر، را تشکیل می دهد. از این مقدار ۲۵ لیتر درون سلول ها و ۱۵ لیتر خارج از سلول هاست که ۱۲ لیتر آن در مایع بافتی و ۳ لیتر دیگر در پلاسمای خون قرار دارد. کاهش ۴ لیتر آب باعث بیهوشی می شود و کاهش ۸ ـ۱۰ لیتر به مرگ می انجامد. تقریباً هر روزه۱.۵ لیتر آب از طریق دم و بازدم، تعریق، و فضولات دفع می شود. انسان در آب و هوای معتدل بیشتر از پنج تا شش روز و در محیط گرم بیش از دو تا سه روز بدون آن قادر به زندگی نیست. حیوانات آب می نوشند و آب از طریق رودۀ آن ها جذب بدنشان می شود. گیاهان آب را از طریق ریشه از خاک جذب می کنند. در هر دو مورد مکانیسم جذب از طریق اسمزصورت می گیرد.تنظیم اسمزی. آب برای موجودات زنده مایۀ حیات و بسیار مهم است و به سلول ها در حفظ شکلشان کمک می کند. همچنین به منزلۀ حلّالنمک ها، قندها و پروتئین ها عمل می کند و بسیاری از مواد دیگر در متابولیسم و هضم غذا را در خود حل می کند. آب قادر به انتقال مواد زائد بدن است و دمای بدن را با تبخیر و تعرق ثابت نگه می دارد. امّا ممکن است خطرناک نیز باشد. فرآیندی که طی آن تعادل مقدار ثابت آب در بدن موجود زنده حفظ می شود، تنظیم اسمزیمعروف است. موجودات زنده آب را از چند راه به دست می آورند که عبارت اند از اسمز، غذا، و تنفس. همچنین، موجودات زنده آب را از طریق تبخیر، ادرار، و اسمز از دست می دهند. کلیه های انسان نقش مهمی در تنظیم تعادل آب بازی می کنند.
آب و گیاهان. آب در گیاهان از طریق بافت آوندیبه برگ ها منتقل می شود ( ← برگ). آب در برگ تبخیر می شود و براثر تعریق به اتمسفر برمی گردد. تعرق آبی را که در آوندها جابه جا می شود حفظ می کند و با این کار مواد معدنی را به سلول هایی می رساند که به آن نیاز دارند. در هر سلول گیاهی، آب طی فرآیندهای شیمیایی سلول مصرف می شود. به علاوه، آب برای پرکردن سلول و حفظ استحکام آن لازم است. به این ترتیب، از سلول های سخت و توپر و بخش هایی از گیاهان مانند برگ ها حفاظت می شود (← آماسیدگی). طی فرآیند فتوسنتز در گیاهان، آب و دی اکسید کربنترکیب و گلوکزو کربوهیدرات هایدیگر تولید می شود. خون بسیاری از مواد شیمیایی، ازجمله گلوکز را به نقاط بدن منتقل می کند. تعادل بین آب درون سلولی و خون باید حفظ شود. آب قبل از این که دما افزایش یابد، توانایی جذب گرمای فراوانی دارد. بدن از خون برای انتقال گرما از درون بدن به سطح پوست استفاده می کند. در سطح پوست، گرما به محیط منتقل می شود. اگر بدن انسان به خنک شدن نیاز داشته باشد، آب براثر تعریق حذف و تبخیر می شود و پوست را خنک می کند.
آلودگی آب. آب باران آفت کش ها، کودهای شیمیایی، و علف کش هایی را می شوید که در عملیات کشاورزی و در جاده ها به کار می روند. این آب ممکن است به آب های زیرزمینی نفوذ و آن ها را آلوده کند. به این ترتیب، ممکن است آلودگی به دریاچه ها و رودخانه ها گسترش یابد و موجودات زنده را نیز با خطر مواجه سازد.
خواص آب. جرم_مولکولی نسبی آب برابر ۱۸ است که به نسبت مولکولی با ابعاد آب غیرعادی است. بسیاری از خواص آب اهمیت بیولوژیکی دارند. آب مولکولی قطبی است. در این مولکول بار جزیی مثبت در یک طرف، و بار جزئی منفی در طرف دیگر قرار دارند. مولکول اکسیژن بار منفی دارد و با اتم های هیدروژن با بار مثبت، در مولکول های دیگر آب، برهم کنش می کند. درنتیجه، پیوندهای هیدروژنی ای بین مولکول های آب تشکیل می شود که آن ها را در کنار یکدیگر نگه می دارد. به همین سبب، آب حلّالی بسیار خوب برای حل کردن مولکول های قطبی و مواد یونی دیگری است که به صورت محلول واکنش پذیرند. آب حدواسط واکنش های متابولیکیسلول های زنده را فراهم می سازد و در انتقال مواد به همۀ نقاط بدن موجودات زنده نقشی حیاتی ایفا می کند. مواد_غذایی، هورمون ها، و اوره در پلاسمای خون حل و به این طریق جابه جا می شوند، زیرا ۹۰ درصد پلاسما آب است. آب ظرفیت_گرماییبالایی دارد و مقدار زیادی انرژی گرمایی لازم است تا دمای آب به صورت جزئی افزایش یابد. درنتیجه، تغییرات دمایی در آب معمولاً بسیار ناچیزند. این موضوع در سلول هایی مهم است که واکنش های متابولیکی در آن ها با آنزیم کنترل می شوند. آب محیط نسبتاً ثابتی را نیز برای موجودات آب زی فراهم می کند. همچنین، برای تغییر حالت آب از مایع به بخار گرمای زیادی لازم است و به همین علت کنترل دما در پستانداراناهمیتبسیار دارد. هنگامی که بدن بیش از حد گرم شود، حیوان عرق می کند. در این وضعیت، گرمای مصرفی برای تبخیر آبِ عرق از بدن خارج و بدن خنک می شود. آب را در حالت مایع نمی توان متراکم کرد، امّا هنگام انجماد، حجم آن به نسبت یک به یازده بیشتر می شود. این موضوع عامل مهمی برای تکامل زندگی در کرۀ زمین، مخصوصاً در نواحی معتدل و شمالی بوده است.

[ویکی فقه] آب. به آنچه آب نامیده شود، هر چند به طور مَجاز آب گفته می شود.افزودن بخش دوم شناسه بدین جهت است که اطلاق آب بر مثل آب مضاف (آب مضاف) به نحو مجاز است. از آب، در بابهای طهارت، اطعمه و اشربه و احیاء موات از جهات گوناگون سخن رفته است.احکام آن افزون بر بابهای یاد شده به مناسبت در بابهای صلات، خمس، انفال، صوم، حج، جهاد، تجارت، مزارعه و صید و ذباحه نیز آمده است.
آب مطلق و آب مضاف، آب مشکوک و غیرمشکوک، آب مشتبه و غیرمشتبه و آب مستعمل و غیرمستعمل، آب کثیر و آب قلیل تقسیم می شود. 
طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۱، ص۶۳. 
آب، پاک و پاک کننده هر چیز نجسی است که قابل پاک شدن است، و نیز برطرف کننده حدث می باشد. 
طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی، ج۱، ص۶۳. 
وضو و غسل جز با آب صحیح نیست. 
خمینی، روح الله، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۵. 
[ویکی شیعه] آب. آب، تنها مایعی که در احکام اسلامی جزو پاک کننده های نجاست است. وضو و غسل نیز فقط با آب صحیح است، چنان که بعضی از اشیاء متنجس نیز فقط با آب پاک می شوند.
۱۳۲ آیه قرآن و روایات متعدد، جایگاه آب را در منابع دینی نشان می دهند. در فقه آب به چند نوع تقسیم می شود که هر یک احکام خاص خود را دارند. بخش زیادی از این احکام در کتاب های حدیثی و فقهی در کتاب طهارت و در بخش احکام المیاة (احکام آب ها) مورد بحث قرار می گیرند. بسم الله گفتن پیش از نوشیدن آب و لعن بر قاتلان امام حسین(ع) پس از آن مستحب است.
در متون اسلامی، آب با اهمیت فراوان تلقّی شده و سخن بسیار و آثار و احکام و آداب فراوانی برای آن ذکر شده است. در ۱۳۲ آیه قرآن به آب (ماء، بَرَد، نهر، بحر) اشاره شده و نزولات آسمانی از نعمت های الهی شمرده شده اند:
[ویکی فقه] آب (فقه اهل سنت). به آنچه آب نامیده شود، هر چند به طور مَجاز آب گفته می شود. گاهی به واژه آب بخش دومی اضافه می شود که در این صورت اطلاق آب بر آن، مانند اطلاق آب بر آب مضاف به نحو مجاز است. آب در فقه اهل سنت برای پاک سازی نجاست و رفع حَدَث اصغر (وضوء) و رفع حدث اکبر (غسل جنابت) است. فقهای اهل سنت آب را به اقسام گوناگون تقسیم کرده و برای هر یک از نظر شرعی حکمی صادر کرده اند. برخی از این اقسام عبارتند از: آب مطلق، آب مضاف، آب آجن، آب مستعمل، آب مسخن، آب مشمس، آب مذاب، آب قلتین، آب جاری و آب چاه. در این مقاله به بررسی دیدگاه فقهی اهل سنت در خصوص این آب ها می پردازیم.
آب در فقه اهل سنت برای پاک سازی نجاست و رفع حَدَث اصغر (وضوء) و رفع حدث اکبر (غسل جنابت) است و دلیل آن کتاب و سنت است. خداوند می فرماید: وَیُنَزِّلُ عَلَیکُمْ مِنَ السَّمَاءِ ماءً لِیُطَهَّرَکُمْ بِهِ: 
انفال/سوره۸، آیه۱۱. 
۱. ↑ انفال/سوره۸، آیه۱۱. 
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «آب»، شماره۱. 
[ویکی فقه] آب (قرآن). آب از فراوان ترین مادهٔ مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات است.
آب، معادل فارسى «ماء» است. واژه «ماء» در قرآن کریم در مواردى متفاوت به کار رفته است.الف) آب هاى متعارف، مانند آب باران، آب چاه و...،ب) نطفه،ج) آب هاى عالم آخرت.با توجه به این که از آب به صورت اطلاق، همان معناى متعارف به نظر مى آید، برداشت ها در محدوده همین معنا انجام گرفته و دو بخش دیگر، به محل خود ارجاع شده است. در این مدخل از واژه هاى «بحر»، «سری»، «سقی»، «عین»، «غسل»، «غرق»، «غیث»، «ماء»، «مشرب»، «مدرار»، «معین»، «نهر» و «وَدْق» استفاده شده است.
[ویکی فقه] اَب، در عربی به معنی پدر و دارای معانی فرعی جد یا یکی از اجداد، عم یا یکی از اعمام، شوی، صاحب و برخی معانی دیگر است.
این کلمه، یک واژه بسیار کهن سامی، و به صورت b، در همه زبانهای سامی معروف است. 
فیروزآبادی، القاموس المحیط.
در زبان عربی، ال (در حالت تعریف ) یا تنوین (در حالت تنکیر) گویی جبران کوتاهی کلمه را می کند و چیزی به آخر آن افزوده نمی شود، اما هنگامی که کلمه، در حالت اضافه، از حرف تعریف یا تنوین تهی می گردد، برای جبران کوتاهی کلمه، آخرین مصوت کوتاه آن را به مصوت بلند تبدیل می کنند و در سه حالت اِعرابی، شکلهای ابو، ابا، ابی حاصل می شود.
ریشه کلمه
همه نویسندگان اسلامی ریشه کلمه را ابو پنداشته اند و برای اثبات نظر خود به تثنیه (ابوان، ابوین ) و جمعهای کلمه (آباء، ابون ) استناد می کنند. با اینهمه، اب در اثر کثرت استعمال در ترکیبهای گوناگون، شکلهای گوناگونی نیز یافته است که بیشتر لغت شناسان به تفصیل درباره آن ها بحث کرده اند، به خصوص ازهری در تهذیب، جوهری در صحاح، ابن سیده در محکم، فیروزآبادی در قاموس، ابن منظور در لسان، زبیدی در تاج، و نیز بستانی در دائرة المعارف، و لِین در «فرهنگ لغات ۱». اَب را گاه به تشدید باء، اَب َّ 
المحکم و المحیط الاعظم، به کوشش مصطفی السقا و حسین نصار، قاهره، ۱۳۷۷ق /۱۹۵۸م.