واژه اضاعت در زبان عربی و فارسی به معنای ضایع کردن و تلف کردن است. این واژه نشان‌دهنده وضعیتی است که در آن چیزی به هدر می‌رود یا ارزش خود را از دست می‌دهد. در متون کهن، این اصطلاح برای بیان هدر رفتن مال، زمان یا منابع به کار رفته و به نوعی هشداردهنده نسبت به بی‌توجهی به اموال و مواهب انسانی و طبیعی است.
یکی دیگر از معانی اضاعت، اشاره به هویدا شدن یا آشکار شدن چیزی است. در این معنا، واژه به وضعیت‌هایی گفته می‌شود که چیزی به وضوح پدیدار می‌شود یا از حالت پنهانی خارج می‌گردد. این کاربرد در متون فقهی و ادبی برای بیان روشن شدن حقیقت یا وضعیت یک موضوع به کار رفته است.
همچنین، اضاعت در برخی منابع به معنای افزایش زمین یا آب کسی آمده است. این کاربرد نشان می‌دهد که واژه علاوه بر مفاهیم منفی مانند ضایع کردن و تلف کردن، می‌تواند در معنای مثبت و افزایشی نیز به کار رود. به این ترتیب، واژه اضاعت دارای معانی متنوع است که شامل ضایع شدن، تلف شدن، آشکار شدن و افزایش منابع طبیعی می‌شود و بسته به سیاق متن، هر یک از این معانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
