خالص کردن به معنای جدا کردن یا پاکسازی چیزی از ناخالصی‌ها یا عناصر اضافی است. این واژه در زندگی روزمره می‌تواند به معنای پاک کردن مواد غذایی، فلزات یا حتی افکار و نیات از موارد ناپسند و مزاحم باشد. هدف از آن، به دست آوردن حالت سالم، خالص و بدون آلودگی است.
در کاربردهای مالی یا حقوقی، این واژه به معنای تعیین مقدار واقعی و نهایی چیزی پس از کسر بدهی‌ها، هزینه‌ها یا کسورات است. برای مثال، خالص کردن درآمد یعنی مشخص کردن میزان پول باقی‌مانده بعد از پرداخت مالیات‌ها و هزینه‌ها. در این معنا، خالص کردن نشان‌دهنده شفافیت و صحت محاسبات است.
همچنین در معنای اخلاقی و معنوی، این واژه به پاک کردن دل و ذهن از افکار منفی، کینه یا ناپاکی‌ها اشاره دارد. این کاربرد بیشتر در متون دینی و ادبی دیده می‌شود و بیانگر تلاش انسان برای رسیدن به پاکی و اصلاح نفس است. به طور کلی، خالص کردن هم در امور مادی و هم معنوی به مفهوم پاکسازی و رسیدن به حالت سالم و درست است.
