آزادی مجانبی

آزادی مجانبی یا asymptotic freedom مفهومی در فیزیک ذرات بنیادی است که به رفتار کوارک‌ها در نزدیکی یکدیگر اشاره دارد. بر اساس این مفهوم، وقتی کوارک‌ها به هم نزدیک می‌شوند، نیروی قوی میان آن‌ها کاهش می‌یابد و تقریباً به صفر میل می‌کند. این ویژگی برخلاف نیروهای معمولی است که با کاهش فاصله، شدت بیشتری پیدا می‌کنند.

این پدیده در نظریه کرومودینامیک کوانتومی (QCD) نقش کلیدی دارد و توضیح می‌دهد چرا کوارک‌ها در درون هادرون‌ها تقریباً آزاد حرکت می‌کنند. به عبارت دیگر، در مقیاس‌های بسیار کوچک، کوارک‌ها قادرند مانند ذرات آزاد رفتار کنند، اما با دور شدن، نیروی قوی آن‌ها را به هم پیوند می‌دهد.

آزادی مجانبی نشان‌دهنده رفتار غیرمنتظره نیروهای بنیادی است و درک آن برای مدل‌سازی هادرون‌ها و پیش‌بینی نتایج آزمایش‌های ذرات ضروری است. این ویژگی اساس بسیاری از تحقیقات در فیزیک ذرات و نظریه‌های برخوردهای پرانرژی را تشکیل می‌دهد و یکی از مهم‌ترین کشفیات قرن بیستم در فیزیک نظری محسوب می‌شود.

فرهنگستان زبان و ادب

آزادی مجانبی
{asymptotic freedom} [فیزیک] مفهومی که براساس آن وقتی کوارک ها به یکدیگر نزدیک و نزدیک تر شوند، برهم کنش قوی بین آنها به سمت صفر میل می کند

ویکی واژه

مفهومی که براساس آن وقتی کوارک‌ها به یکدیگر نزدیک و نزدیک‌تر شوند، برهم‌کنش قوی بین آنها به‌سمت صفر میل می‌کند.

جمله سازی با آزادی مجانبی

آزادی مجانبی در انرژیهای بالا رخ می‌دهد و چون زور برهمکنش کم می‌شود می‌توان از روشهای پریشیدگی در مکانیک کوانتمی بهره برد. با بهره‌گیری از آن می‌توان سطح مقطع رویدادهای گوناگون را در برهمکنشهای قوی را به دست آورد.
در فیزیک، آزادی مجانبی ویژگی در برخی از نگره های پیمانه‌ای است که بنا بر آن با افزایش سنجهٔ انرژی و کاهش طول هم‌ارز آن، برهمکنش بین کوارکها و گلوئونها که ذره‌های سازندهٔ مادهٔ هسته‌ای هستند، کم زور می‌شود.