آبگینه خانه

آبگینه‌ خانه یا آینه‌ خانه در معنای نخست به بنایی گفته می‌شود که دیوارها و سقف آن با آینه‌های ریز و درخشان پوشانده شده است. این معماری بیشتر در دوران قدیم، به‌ویژه در کاخ‌ها و عمارت‌های اشرافی ایران، کاربرد داشته و جلوه‌ای پر زرق‌وبرق و چشم‌نواز به فضا می‌بخشیده است. انعکاس نور در این آینه‌ها حالتی روحانی و شگفت‌انگیز ایجاد می‌کرد.

در معنای دیگر، واژه آبگینه‌ خانه به ظرف‌ها یا بطری‌های شیشه‌ای نیز اطلاق می‌شود. این استفاده بیشتر برای نگهداری شربت، عرقیات و نوشیدنی‌ها رواج داشته است. در این معنا، آبگینه‌ خانه اشاره به جایگاهی شیشه‌ای دارد که کارکردی ساده‌تر و روزمره‌تر نسبت به بنای آینه‌کاری شده دارد.

بنابراین این واژه هم به جلوه‌ای معماری باشکوه و تاریخی اشاره دارد و هم به وسیله‌ای کاربردی و خانگی. ترکیب «آبگینه» در هر دو معنا یادآور شیشه و شفافیت است، چه در قالب ساختمانی آیینه‌کاری شده، چه در شکل ظرفی شیشه‌ای برای نگهداری مایعات.

لغت نامه دهخدا

( آبگینه خانه ) آبگینه خانه. [ ن َ / ن ِ ن َ / ن ِ ] ( اِ مرکب ) آینه خانه.

فرهنگ فارسی

( آبگینه خانه ) ( اسم ) ۱ - آینه خانه آیینه خانه. یا سنگ منجنیق در آبگینه خانه انداختن. کنایه از انجام دادن عملی که بسبب آن ضرر و خسرانی بزرگ ایجاد شود. ۲ - بطری شیش. شربت و مانند آن.
آینه خانه

ویکی واژه

آبگینه‌خانه
(قدیم): خانه‌ای دیوار و سقف آن از آینه باشد.

جمله سازی با آبگینه خانه

وین آبگینه خانهٔ گردون که روز و شب از شعلهای آتش الوان مزینست
در آبگینه خانه بینش نشسته ایم لب را ز حرف بیهده خاموش کرده ایم
چون بازگشتند، وزیر بونصر را گفت: بسیار خاموش بودی و سخن نگفتی و چون بگفتی، سنگ منجنیق‌ بود که در آبگینه خانه‌ انداختی. گفت: چه کنم؟
تا کی ز گردش فلک آبگینه رنگ بر آبگینه خانه طاعت زنیم سنگ
تا کی ز گردش فلک آبگینه رنگ بر آبگینه خانه طاعت زَنیم سنگ
سنگ سخن بلندتر انداختم از آنک تا آبگینه خانه افلاک بشکنم