دانشنامه اسلامی
تبویب و فصل بندی خاصی بر کتاب حاکم نیست و از سفر به لبنان، سوریه، مصر، فلسطین و مدینه منوره به صورت سلسله وار گزارش کرده است. هر یک از گزارش های کتاب با مدح و ثنا و مبالغه هایی درباره انور پاشا و یا جمال پاشا آغاز می شود و با ذکر جزئیات سفر، اشعار و نامه ها یا احکامی را که در رابطه با آنها صادر شده است، را می آورد. نوشته های جراید در مدح پاشاها با ذکر نام نشریه عیناَ نقل شده است. شیوه نگارش کردعلی را می توان سهل ممتنع نامید. وی با تعبیراتی لطیف، الفاظی بلیغ و کلماتی به قدر معانی آنها از تکلف و تصنع پرهیز کرده است.
[ویکی نور] الرحله الآنوریه الی الاصقاع الحجازیه و الشامیه. الرحلة الآنوریة الی الاصقاع الحجازیة و الشامیة، تألیف محمد کردعلی از نویسندگان معاصر سوری به عربی است. او در بسیاری از سفرها با پاشاهای عثمانی همراه بوده و احوالات آنها را با توصیفات مبالغه آمیز گزارش کرده است.
تبویب و فصل بندی خاصی بر کتاب حاکم نیست و از سفر به لبنان، سوریه، مصر، فلسطین و مدینه منوره به صورت سلسله وار گزارش کرده است. هر یک از گزارش های کتاب با مدح و ثنا و مبالغه هایی درباره انور پاشا و یا جمال پاشا آغاز می شود و با ذکر جزئیات سفر، اشعار و نامه ها یا احکامی را که در رابطه با آنها صادر شده است، را می آورد. نوشته های جراید در مدح پاشاها با ذکر نام نشریه عیناَ نقل شده است. شیوه نگارش کردعلی را می توان سهل ممتنع نامید. وی با تعبیراتی لطیف، الفاظی بلیغ و کلماتی به قدر معانی آنها از تکلف و تصنع پرهیز کرده است.
این اثر در رابطه با یکی از شخصیت های عثمانی به نام انور پاشا و مسافرت های و سرگذشت اوست. از او و کسانی؛ مانند جمال پاشا بسیار نام برده شده و در مدح و ثنای آنها بسیار قلم زده است؛ به عنوان مثال در صفحه 141 کتاب می خوانیم که انور پاشا مردی بوده که از شیر دیانت اسلامی نوشیده و در خانه تقوی و صلاح رشد یافته و در رگ هایش خون شهامت هاشمی جریان داشته است. اصطلاح "پاشا" در تاریخ عثمانی تاریخچه مفصلی دارد که به جهت آشنایی با فضای کتاب لازم است، خلاصه ای از آن ارائه می گردد:
امپراتوری عثمانی که به دست ترکانِ رانده شده، در پی هجوم مغول، در آسیای صغیر تأسیس شد، وسیع ترین حکومت ادوار متأخر تاریخ اسلام بود که سلطان در رأس آن قرار داشت. پاشا(باشا در متون عربی) بالاترین عنوان یا لقب افتخاری در تشکیلات عثمانی بود که سلطان به برخی از صاحب منصبان عالی رتبه کشوری، لشکری و نیز درباری اعطا می کرد. دراوایل حکومت عثمانی (تا 923ق)، شمار پاشاها بسیار نبود و تنها به مقام های صدراعظم و امیرالامراهای ایالات روم ایلی و آناتولی اعطا می شد. در دوران سلطان محمد فاتح که قسطنطنیه (بعدها استانبول) فتح شد، در نتیجه گسترش قلمرو عثمانی و تکامل سازمان اداری آن، مقام وزارت اهمیت فزاینده یافت. سلطان محمد برای مراقبت و محدود کردن صدر اعظم، وزیرانی با لقب پاشا منصوب کرد؛ ولی از آن جا که قدرت و نفوذ آنها عملاً به اندازه قدرت و نفوذ زیاد صدراعظم نبود، بیشترشان به تدریج در چرخه توطئه و رشوه خواری تحلیل می رفتند.
در قرن دهم، که عصر طلایی عثمانیان بود، شمار پاشاها بیشتر شد و عنوان پاشا به عموم وزرا (مانند وزیر دوم و وزیر سوم)، والیان جدیدتر و امرا نیز اعطا می شد؛ چنانکه همه صاحب منصبان عالی رتبه سلطان سلیم اوّل در جنگ معروف چالداران، عنوان پاشا داشتند و همچنین در همین دوران بود که عثمانی ها پس از پیروزی چالداران و آسوده شدن از جانب پادشاهی شیعه ایران، افریقای شمالی را تصرف کردند و والیانی با عنوان پاشا در مصر، سوریه، طرابلس (لیبی)، تونس والجزایر منصوب نمودند. بعضی از این پاشاها با گذشت زمان، اقتدار فزاینده یافتند و در سده های بعد، عملاً به صورت حکمرانان مستقل در آمدند؛ مانند محمدعلی پاشا حاکم مصر و از مهم ترین شخصیت های متأخر تاریخ اسلام، که سلطنت او در آن دیار موروثی شد.
[ویکی فقه] الرحله الآنوریه الی الاصقاع الحجازیه و الشامیه (کتاب). الرحلة الآنوریة الی الاصقاع الحجازیة و الشامیة، تألیف محمد کردعلی از نویسندگان معاصر سوری به عربی است. او در بسیاری از سفرها با پاشاهای عثمانی همراه بوده و احوالات آنها را با توصیفات مبالغه آمیز گزارش کرده است.
تبویب و فصل بندی خاصی بر کتاب حاکم نیست و از سفر به لبنان، سوریه، مصر، فلسطین و مدینه منوره به صورت سلسله وار گزارش کرده است. هر یک از گزارش های کتاب با مدح و ثنا و مبالغه هایی درباره انور پاشا و یا جمال پاشا آغاز می شود و با ذکر جزئیات سفر، اشعار و نامه ها یا احکامی را که در رابطه با آنها صادر شده است، را می آورد. نوشته های جراید در مدح پاشاها با ذکر نام نشریه عیناَ نقل شده است. شیوه نگارش کردعلی را می توان سهل ممتنع نامید. وی با تعبیراتی لطیف، الفاظی بلیغ و کلماتی به قدر معانی آنها از تکلف و تصنع پرهیز کرده است.
گزارش محتوا
این اثر در رابطه با یکی از شخصیت های عثمانی به نام انور پاشا و مسافرت های و سرگذشت اوست. از او و کسانی؛ مانند جمال پاشا بسیار نام برده شده و در مدح و ثنای آنها بسیار قلم زده است؛ به عنوان مثال در صفحه ۱۴۱ کتاب می خوانیم که انور پاشا مردی بوده که از شیر دیانت اسلامی نوشیده و در خانه تقوی و صلاح رشد یافته و در رگ هایش خون شهامت هاشمی جریان داشته است. اصطلاح پاشا در تاریخ عثمانی تاریخچه مفصلی دارد که به جهت آشنایی با فضای کتاب لازم است، خلاصه ای از آن ارائه می گردد:
← تأسیس امپراتوری عثمانی
در ابتدا مقدمه ای از مؤلف و در انتها فهرست محتوای کتاب آمده است.
منابع
...
