دانشنامه اسلامی
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب که دربردارنده شرح دعاهایی است که در ایام و ماه های مختلف سال وارد شده، در شش جلد، تنظیم شده است. در این رساله ضمن شرح دعاها، در مواردی به آیات، احادیث و خطبههای آن بزرگواران نیز استشهاد شده است .
در مقدمه، نقش دعا در روح و جان بشر بیان شده و دعا، با توجه به آیات قرآن کریم، با تعابیر زیبایی تعریف شده است، از جمله: اقرار به نیستی خود و جهان هستی و اذعان به یگانگی ذات ربوبی و بیهمتایی او؛ خواندن و شهود حضرت حق به منزلت لااسمی و لارسمی؛ ستودن حضرت دوست به اسمهای لایق ساحت او؛ یگانه دانستن اسما و صفات الهی با ذات پاک او؛ محیط دانستن اللَّه به مظاهر هستی و شاهد بودن و خواندن او؛ نسبت دادن هر جمالی و کمالی به حق سبحانه و اینکه از عالم ملکوت و امری موجودات منشأ گرفتهاند و یا شاهد بودن آنان؛ نسبت دادن تمام افعال از نظر فعلی به پروردگار سبحان و... . نویسنده، معتقد است با دقت و تأمل در آنچه از معانی حقیقی دعا با استشهاد به آیات الهی ذکر نموده است، دلیل افضل بودن دعا از قرائت قرآن روشن میشود . وی بر این باور است که ائمهی معصومین(ع)، حقایق الهی را که خود و خاصّان امّتشان (به تعلیم آنان) میفهمیده و مشاهده میکردهاند را در قالب دعا بیان فرمودهاند؛ زیرا اظهار آنچه وی در ابتدای کتاب در نقش دعا و حقیقت آن ذکر نموده - و بیشتر آنها از متن ادعیه وارده برمیآید - برای اهل زمان آن حضرات (جز بعضی از خواص و اهل سرّ) ممکن نبوده است، مگر در قالب دعا و فرازهای ادعیه. ازاین رو وی بر این باور است که آن بزرگواران، معارف ناب اسلامی را به صورت دعا بیان فرموده و خواندن آنها را در شبانه روز و سال و ماه مستحب دانستهاند؛ چنان که امر به خواندن حقّ تعالی در قرآن شریف نیز مورد سفارش است تا آنان که لیاقت فراگیری معارف الهی را دارند، بدین وسیله با حقایق آشنا شوند و به غرض غایی از خلقت که همانا عبودیت واقعی و معرفت او است، نایل آیند . دعاهایی که در این کتاب گنجانده شده اند، به ترتیب عبارتند از: جلد اول و دوم: دعاهای ماه مبارک رمضان؛ جلد سوم: دعاهای ماه شوال، ذی القعده و ذی الحجه؛ جلد چهارم: ادامه دعاهای ماه ذی الحجه و دعاهای ماه محرم، صفر، ربیع الاول، ربیع الثانی، جمادی الاولی و جمادی الثانی؛ جلد پنجم: دعاهای ماه رجب و شعبان. جلد آخر نیز به فهرست های راهنما اختصاص یافته است. نویسنده در پی اثبات اعتبار دعاهای کتاب، به ادله زیر، اسنتاد نموده است:
به باور نویسنده سزاوار است جویندگان معارف ادعیه، پس از قرائت و توجّه به نکات ذکرشده در این کتاب، با دقت و تأمل در دیگر ادعیه، به جستجوی نکات دقیق و ظریف و معارف گنجانده شده در آنها بپردازند تا به روشنی معلوم شود که اسلام، دین حقیقت و معرفت و انسان سازی است .
جلد ششم به فهارس اختصاص یافته و فهرست «فرازهای ادعیه شرح شده»، «آیات»، «روایات، خطبه ها و ادعیه و زیارات شاهد»، فهرست موضوعی مطالب و منابع مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است. پاورقی ها بیشتر به ذکر منابع اختصاص یافته است.
