لغت نامه دهخدا
دهلیز سراست ناف فردوس
چون ناف زمین میان کعبه.خاقانی. || ( اِخ ) ناف ارض. کنایه از کعبه معظمه. ( برهان قاطع ). مکه معظمه ، برای اینکه مسلمانان تمام روی زمین در نماز رو به آن می کنند پس در میان زمین واقع شده که ناف مجازاً به معنی میان است. ( فرهنگ نظام ). رجوع به ناف ارض و نیز رجوع به غیاث اللغات شود :
عالم تر دامن خشک از تو یافت
ناف زمین نافه مشک از تو یافت.نظامی.سر نافه در بیت اقصی گشاد
ز ناف زمین سر به اقصی نهاد.نظامی ( از فرهنگ نظام ).
